Duitsland heeft donderdag officieel afscheid genomen van Angela Merkel, en zij daarmee ook van Duitsland. Maar liefst zestien jaar was ze bondskanselier. Met een plechtige ceremonie werd Merkel bedankt en geëerd door de Duitse strijdkrachten.
Tijdens het afscheid vocht ze meerdere malen tegen de tranen. Ook wees ze op het gevaar van samenzweringstheorieën en volksophitsing. “Overal waar wetenschappelijke kennis wordt ontkend en complottheorieën en opruiende propaganda worden verspreid, moet tegenspraak luid worden”, zei ze. En overal waar haat en geweld worden gezien als legitiem middel om eigen belangen na te streven, “moet onze tolerantie als democraten haar grens vinden.”
Het afscheid was “heel indrukwekkend”, zegt politieke zaken HCSS Han ten Broeke in Goedemorgen Nederland. “Helemaal in de traditie van Merkel. Met hier en daar misschien iets – vanwege het traantje – wat we niet vaak van haar zagen, namelijk de emotionele vrouw die ze ook is”, zegt hij.
Haar erfenis?
Merkel laat volgens Ten Broeke een erfenis achter waarin Duitsland net zo onbetwist als een bescheiden leider van Europa is gebleken. “Ze is de afgelopen zestien jaar heel vaak een soort van ‘crisiskanselier’ geweest. Niet alleen voor Duitsland, maar ook voor Europa.” Als voorbeeld noemt Ten Broeke onder meer de bankencrisis in 2009, de Griekse staatsschuldencrisis het jaar daarna, en de vluchtelingencrisis in 2015. “Anderhalf jaar geleden heeft ze het coronafonds nog in elkaar gezet.”
Merkel is dan ook een “hele bijzondere vrouw, die ook haar mannetje stond tegenover autoritaire leiders”, zegt Ten Broeke. “Poetin (Rusland), Orbán (Hongarije), Berlusconi (Italië), Trump (Verenigde Staten) – en recent pleegde ze nog een telefoontje naar Loekasjenko (Wit-Rusland).”
Duits belastinggeld voor Europese oplossingen
Eerlijkheid gebied te zeggen dat Merkel ook vaak met Duits geld Europese oplossingen wist te forceren, nuanceert Ten Broeke de lofzang over de vertrekkend bondskanselier. “Europa sleept zich vaak van crisis naar crisis. Dan was het vaak de methode van Merkel om heel lang afwachtend te zijn, maar uiteindelijk ook een oplossing of compromis te forceren, en dat niet zelden op te lossen met Duits belastinggeld”, legt hij uit.
De vraag is of haar opvolger Olaf Scholz dat ook kan blijven doen. “Want uiteindelijk is het ook een land met heel veel achterstallig onderhoud. Verouderde wegen, het is een snel verarmende en vergrijzende bevolking. Dan is de vraag of de je de oplossingen die Merkel altijd had moet blijven hanteren.”
Volgens D66-Europarlementariër Samira Rafaela, ook te gast in Goedemorgen Nederland, is het vertrek van Merkel een groot gemis. “Deze vrouw heeft indrukwekkend leiderschap getoond. Ze heeft laten zien dat er in tijden van crisis verbindend, maar ook krachtig en duidelijk opgetreden kan worden. Ik denk dat we die duidelijkheid in Europa gaan missen daar waar merkel toch op moeilijke momenten de cruciale besluiten durfde te maken”, zegt ze.
“Met name ook hoe ze daar als vrouwelijk leider heeft gestaan. Ze heeft het niet altijd makkelijk gehad, en hoe ze toch zichzelf is gebleven, dat ga ik wel erg missen”, zegt Rafael.
Bron: WNL
Experts
Related Content
