“Een strategische blunder van Rusland om de Finnen in de armen van de NAVO te drijven.” Met Finland als nieuw lid heeft de NAVO er een geduchte krijgsmacht bij, leggen defensie experts Frederik Mertens, Frans Osinga en Patrick Bolder uit in de Telegraaf. De Finnen zijn massaal bereid de wapens op te nemen tegen de Russen met hun concept van ’totale verdediging’. Ervaring met vechten tegen de grote oosterbuur hebben ze ook, en daar kijken de Russen niet graag op terug.
’Harde jongens’. Zo omschrijft militair expert Frederik Mertens van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) het Finse leger. Anders dan veel andere Europese landen hebben de Finnen ook na de val van de muur hun leger op peil gehouden. Op een bevolking van 5,5 miljoen mensen, kunnen ze in no time 240.000 soldaten op de been brengen. In totaal beschikken ze over 900.000 reservisten.
„Dat zijn niet allemaal gevechtsfuncties, maar ook ondersteunende functies”, zegt Mertens. „Ze hebben een systeem van totale defensie. Het hele land is bereid mee te doen als ze worden aangevallen.”
“Een strategische blunder van de Russen door de Finnen in de armen van de NAVO te drijven.”
Patrick Bolder
En die aanval, als die komt, is te verwachten uit het oosten, uit Rusland dus. Met de andere buurlanden, Zweden en Noorwegen, onderhouden de Finnen immers warme banden. Met Rusland niet. De vijandschap gaat ruim een eeuw terug. Sinds Finland zich in 1918 na de val van de tsaar losmaakte van Rusland, is het land beducht voor een poging van Moskou de klok terug te draaien. Met name in de ’Winteroorlog’ van 1939-’40 kregen de Sovjets er in eerste instantie van langs.
Hoopje gehakt hout
Mertens: „Russische divisies die door de bossen en meren Finland probeerden in te trekken werden letterlijk tot mootjes gehakt, de zogenaamde motti-tactiek. ’Motti’ betekent in het Fins een hoopje gehakt hout. Er bleef echt niets van zo’n divisie over, de Finnen kenden geen genade. De Russen die probeerden te vluchten werden geconfronteerd met witte spoken op ski’s die genadeloos toesloegen.” Niet voor niets toont de NAVO ook nu filmpjes van Finse soldaten op ski’s in witte camouflagepakken.
Het landinwaarts lokken van Russische divisies is nog steeds de Finse strategie. „Als ik momenteel een Rus was en ik moest diep Finland in gaan, zou ik me toch even achter de oren krabben. Dat is al eens eerder goed misgegaan”, aldus Mertens.
’Hele land achter keuze aansluiting NAVO’
Na de Tweede Wereldoorlog kreeg Finland een status aparte. Het behield zijn neutraliteit, maar volgde losjes de koers van Moskou. Mertens: „Maar de Finnen hebben de Russen nooit vertrouwd. Ze hebben hun leger niet opgegeven omdat ze weten dat er altijd een dreiging kan komen. Bij de verkiezingen onlangs waren er tegenstellingen tussen links en rechts, maar over één ding waren ze het allemaal eens: aansluiting bij de NAVO. Het hele land staat erachter.”
“Finland is in staat zichzelf te verdedigen, het is echt een aanwinst.”
Frans Osinga
De Finnen zijn zich vooral sinds 2014, nadat de Russen de Krim annexeerden, bewust van de Russische agressie, zegt hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga. „Militair en economisch zijn ze daarvan doordrongen. Ze houden goed in de gaten welke bedrijfsovernames en onroerend goed-aankopen de Russen doen en zijn ingesteld op spionage en cyberaanvallen.”
’Echt een aanwinst’
Ook Osinga prijst het Finse leger. „Het bestaat uit dienstplichtigen, over het algemeen hoogopgeleide mensen. Het land is in staat zichzelf te verdedigen. Er zullen niet massaal NAVO-troepen uit andere landen naartoe moeten. Het is echt een aanwinst.”
Dat de 1300 kilometer lange grens tussen Finland en Rusland door de Finnen scherp bewaakt wordt, is goed nieuws voor de NAVO en tevens is de NAVO goed nieuws voor de Finnen. Zeker als Zweden in een later stadium ook toetreedt tot het bondgenootschap kan geheel Scandinavië ’in de diepte’ worden verdedigd, zeggen experts. De ene luchtmachtbasis dekt de andere, de ene marinehaven steunt de andere. Mertens: „De Oostzee is nu één grote NAVO-zee. De Baltische staten weten zich in de rug gedekt. Niet alleen de Finnen, ook de Zweden hebben een sterke luchtmacht. Poetin heeft in eigen doel geschoten. Hij heeft zijn strategische positie helemaal zelf vernaggeld.”
’Pure machtswellust in Oekraïne’
Ook HCSS expert Patrick Bolder ziet dat zo: „Een strategische blunder van de Russen door de Finnen in de armen van de NAVO te drijven.” Wat hem betreft meteen het bewijs dat het argument van Poetin om Oekraïne binnen te vallen ’uit angst voor de NAVO’ flauwekul is: „Wat er gebeurt in Oekraïne is pure machtswellust.”
Mertens: „Poetin bang voor de NAVO? Hij heeft overal zijn grenzen ontbloot omdat die troepen nodig zijn in Oekraïne. De NAVO kan zo binnenwandelen. Dat de NAVO een bedreiging is, is een grote Russische leugen. Het is een defensieve organisatie, waar landen die zich door Rusland bedreigd voelen graag bij willen.”
“De NAVO is een defensieve organisatie, waar landen die zich bedreigd voelen door Rusland graag bij willen.”
Frederik Mertens
Kan Nederland een voorbeeld nemen aan de militaire traditie van Finland? Moeten we ook naar een dienstplichtigenleger en een grote hoeveelheid reserves? Osinga denkt van niet: „Wij zitten in het achterland. Als er wat gebeurt in Oost-Europa; wat dragen Nederlandse bataljons dan bij? Het kost tijd om ze er te krijgen, je zit met de logistiek. Het is heel verstandig dat Nederland nu investeert in wapens die van afstand direct inzetbaar zijn: F-35’s, drones, kruisvluchtwapens, raketartillerie. Hoogwaardige capaciteit, die de NAVO-troepen in het Oosten razendsnel kunnen ondersteunen.”