Nieuwe Strategic Alert door Rob de Wijk over de coronacrisis. Download hier.
Het coronavirus luidt vermoedelijk niet het einde van de mondialisering in. Daarvoor zijn de interdependenties te groot en de mondiale bevoorradingsketens te complex. Bovendien is Europa, dus ook Nederland, voor zijn overleven grotendeels afhankelijk van wat er in het buitenland wordt geproduceerd en aan grondstoffen wordt gedolven.
Wel kan de crisis het proces van slowbalisation versnellen als het besef ontstaat dat mondiale voedselketens risico’s opleveren en dat landbouw en veeteelt lokaal moet worden ingericht. Ook kan er een herbezinning komen op wat nationaal geproduceerd moet kunnen worden, zoals mondkapjes.
Geopolitiek en coronacrisis zijn in hoog tempo nauw met elkaar verweven geraakt. China heeft zich al vroeg als mondiale leider geprofileerd en neemt daarmee de traditionele taak van de Verenigde Staten over. Rusland heeft zijn activiteiten opgeschroefd om de NAVO en de EU te ondermijnen.
Indien de Chinese aanpak de standaard zet, kan Beijing zijn soft power versterken en uiteindelijk grote invloed op een nieuwe wereldorde hebben.
Om maatschappelijke ontwrichting tegen te gaan vereist crisisbeheersing sterk leiderschap, een heldere, breed gedeelde strategie en duidelijke communicatie naar de bevolking. Als blijkt dat autocratieën beter presenteren zal dit de voorstanders van autoritair bestuur sterken. Daarom is de coronacrisis tevens een crisis van het democratische politieke systeem. Het tegengaan van erosie van het democratische systeem is een bijzondere opgave van Westerse politici, ook die in Nederland.
Een gefragmenteerde aanpak en een onduidelijke rol voor de Europese instellingen kan tot ontwrichting van de Europese Unie leiden. Dit tegengaan vereist samenwerking en coördinatie van de bestrijding van het Covid-19 virus. Hier ligt een belangrijke opgave voor Nederland dat groot belang heeft bij effectief multilateralisme.
Download de Strategic Alert hier.
Disclaimer
Deze Strategic Alert verschijnt binnen het werkpakket Strategic Monitoring & Foresight, onderdeel van Progress 2.0, een meerjarig beleidsondersteunend onderzoeksprogramma over internationaal beleid en veiligheid in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Ministerie van Defensie. De verantwoordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteurs. Publicatie betekent niet dat de Ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie instemmen met de inhoud.
