Sleutel oplossen van conflict Syrië ligt in Teheran

Een paar weken geleden voorspelde ik dat over Syrië de roman ’50 tinten rood’ zal worden geschreven. Dat gebeurt nu. Volgens Obama heeft het regime in Syrië daadwerkelijk chemische wapens ingezet, maar mij is onduidelijk of de rode lijn nu echt is gepasseerd. Zijn plaatsvervangend veiligheidsadviseur, Ben Rhodes, sprake over ‘high confidence’ bij de inlichtingendiensten.

Absolute zekerheid over Assad’s gebruik van chemische wapens is er dus niet. Rood, bleek licht rood, tegen het witte aan. Vandaar dat er wat symbolische maatregelen werden gesuggereerd, zoals het bewapenen van de oppositie met vooral lichte wapens. Aan dat soort wapens is echter geen gebrek. Aan zware wapens ook niet. Want die schijnen in groten getale door de Golfstaten aan de rebellen te zijn geleverd of afkomstig te zijn uit de geplunderde Libische arsenalen.

Ook de G8-leiders die deze week in het Ierse Lough Erne vergaderden, kwamen niet met iets zinvols: ‘We zijn vastberaden samen te werken om het bloedvergieten in Syrië te stoppen’, meldt het communiqué. Prachtig. Maar hoe dan? Wat volgt is een toezegging voor humanitaire hulp, een oproep om de chemische wapens toch vooral goed op te bergen, en de constatering dat er een rol voor de VN is weggelegd.

Dictaten

De sleutel voor de oplossing van het Syrische conflict ligt echter in Teheran. Ik had daarom verwacht dat de G8 iets vriendelijks zou zeggen in de richting van Rohani, de nieuwe president. In tegenstelling tot zijn voorganger opende hij niet de frontale aanval op Israël en het Westen, maar pleitte hij voor betere relaties.

Het G8-communiqué zette de deur niet open. Het bleef bij een zuinige ‘constatering’ dat Rohani president is geworden en het opsommen van de bekende eisen aan Iran, die er op neerkomen dat het land zijn nucleaire programma moet opgeven.

Het lijkt me niet voor de hand liggen dat Rohani zonder meer akkoord gaat met deze eisen. Eisen aan een land wekken alleen maar wrevel en weerstand op. Kijk naar Nederlandse politici. Sommigen briesen aan de lopende band dat zij geen dictaten van Brussel accepteren. Wij zijn toch soeverein? Rohani heeft meer recht om afwerend te zijn, want Nederland heeft die ‘dictaten’ zelf mede helpen opstellen.

Rohani is een onderdeel van de oplossing

Omdat Obama’s ’50 tinten rood’ niet echt opschiet, de G8 niets concreets heeft opgeleverd en het militair-technisch gezien te laat is voor een interventie, zit er niets anders op dan met politieke middelen de druk op Syrië op te voeren. Assad zal net als Nederlanders en Iraniërs niet gevoelig zijn voor druk door voor hem onwelgevallige partijen.

Het Westen moet eindelijk erkennen dat het in de kwestie Syrië weinig kan en dat Rohani onderdeel van de oplossing is. Immers, alleen Iran, Syrië’s belangrijkste bondgenoot, kan geloofwaardig druk op Assad uitoefenen. Druk uit Iran doet meer dan alle westerse dreigementen samen.

Zet daarom de discussie over het Iraanse atoomprogramma even in de ijskast en betrek Rohani bij het oplossen van het conflict in Syrië. Als dat lukt, wordt het vinden van een oplossing van het atoomprobleem een stuk makkelijker.