Northvolt zit in de penarie en een dochteronderneming is al op de klippen gelopen. Eerder schrapte de Zweedse batterijbouwer al 1.600 banen, een vijfde van het wereldwijde personeelsbestand. “Northvolt heeft te veel projecten tegelijkertijd opgestart”, stelt Ron Stoop, politiek econoom en strategisch analist bij The Hague Centre for Strategic Studies, in Trends.
Wat is er aan de hand bij Northvolt?
RON STOOP. “Northvolt heeft te veel projecten tegelijkertijd opgestart. Er waren culturele barrières, doordat mensen van overal werden ingevlogen om eraan te werken. De apparatuur werd uit China gehaald, en daar kwam ook kritiek op. Dit gaat allemaal over wat op bedrijfsniveau beter had gekund. Maar in een economie heb je altijd bedrijven die verkeerd worden gemanaged en failliet gaan. Dat gebeurt ook bij Chinese bedrijven, zoals sommige Chinese auto- en batterijbedrijven het uiteindelijk niet redden door de moordende concurrentie.”
Northvolt moest het Europese antwoord zijn op de werelddominantie van China op de markt voor autobatterijen. Wat betekent dit voor de energietransitie?
STOOP. “Kijk je naar Europa in brede zin, dan zie je dat de ecosystemen voor batterijproductie nog niet zo ontwikkeld zijn als in China. Er zijn problemen met de aanvoer van grondstoffen, de verwerking ervan en het vinden van geschoold personeel. Dat zijn allemaal kosten die voor de baten uitgaan. Je moet eerst heel veel investeren voor je zoiets kunt opbouwen. Veel van de problemen bij Northvolt maken deel uit van zo’n leercurve. Maar de concurrentie met China blijft lastig. Onder de huidige handelsregels is het voor sommige bedrijven nog altijd gunstiger uit China te importeren dan uit Europa. Er bestaan wel degelijk werkende Europese batterijfabrieken. Europa kan dit dus wel aan, misschien niet op de schaal die nodig is, maar het is mogelijk.”
Is de elektrificatie van het wagenpark niet wat te snel doorgevoerd?
STOOP. “Nee, dat denk ik niet. Ik denk dat de meeste mensen daar prima mee kunnen omgaan. Wat mensen vooral willen, is zekerheid dat ze hun auto kunnen gebruiken, en dat hangt samen met een goede laadinfrastructuur. Er gaan ook veel spookverhalen de ronde, zoals dat elektrische auto’s snel in brand vliegen of duur zijn in onderhoud. Daar is geen statistisch bewijs voor, maar zulke verhalen doen toch de ronde. Bekende mensen, zoals Rowan Atkinson, wakkeren die twijfels soms ook aan. Maar mijn verwachting is dat de EV-transitie gewoon doorgaat, ook omdat China er baat bij heeft. Het heeft gekozen voor elektrische auto’s om zijn afhankelijkheid van olie en gas te verminderen, wat een geopolitiek voordeel voor China is.”
Hebben we een Europese variant van de Amerikaanse Inflation Reduction Act nodig?
STOOP. “Niet alleen de Verenigde Staten, maar ook Zuid-Korea en China hebben in hun industriebeleid bepaalde investeringen gestimuleerd. Europa kan dat ook doen door bijvoorbeeld te eisen dat Chinese autofabrikanten hier produceren in joint ventures met Europese partners. Zo’n beleid zorgt ervoor dat er kennisoverdracht plaatsvindt en dat Europese bedrijven kunnen meeprofiteren van die groeiende sector.”
Bron: Trends, 28 oktober 2024