Grote bedrijven vertrekken, het defensiebudget is jarenlang verkleind en het Groningse gas mag niet meer worden opgepompt. Maakt Nederland zijn eigen economie en positie in de wereld onbedoeld een kopje kleiner? “Door de crisis met Rusland begint men wakker te worden.”
“Heel erg onverstandig.” Zo noemt oprichter van denktank HCSS Rob de Wijk de koers die ons land vaart. Met verbazing en enige frustratie ziet hij hoe Nederland zijn belangrijkste troefkaarten op het wereldtoneel een voor een in de prullenbak gooit.
Omdat Nederland een duurzaam land wil worden, met minder CO2- en stikstofuitstoot, investeert het kabinet niet alleen in groene energie, maar alles wat vervuilend is wordt ook aangepakt. De veestapel wordt kleiner, luchthaven Schiphol mag niet te groot worden en grote vervuilers worden aangepakt.
Ook die andere tak van ons verdienmodel, het Groningse gas, blijft in de grond om de Groningers te sparen.
Vertrek Shell
Allemaal plannen met een goede bedoeling waar hij niet op tegen is, maar ‘naar het brede plaatje wordt niet gekeken’, vindt De Wijk. “Ik mis een strategische visie waar we met ons land naar toe willen en waar we ons geld mee gaan verdienen.”
Als voorbeeld verwijst hij naar het vertrek van Shell, dat – net als Unilever – zijn hoofdkantoor verplaatst naar Engeland.
Volgens Shell zelf heeft het vertrek te maken met de versimpeling van de bedrijfsstructuur, maar volgens De Wijk heeft Nederland het bedrijf ook min of meer weggepest met rechtszaken en vijandige retoriek. “De Tweede Kamer is anti-grote bedrijven. Waarom zou je dan blijven als je ergens anders kunt ondernemen?”
Vijandige houding
Op de lange termijn snijdt Nederland zichzelf in de vingers met zo’n vijandige houding, vindt De Wijk. “Als je dat soort bedrijven niet hebt, dan eindig je als Griekenland. Dan ben je geen hightechland meer, dan heb je geen bedrijven die iets voorstellen in de wereld die andere bedrijven aantrekken.”
Maar zover is het toch nog lang niet? Nederland heeft ASML, Adyen. Nieuwe techbedrijven die het internationaal goed doen. Dat maakt het vertrek van Unilever en Shell misschien wat minder erg?
De Wijk ziet dat anders. “Op een gegeven moment kom je tot de conclusie dat je niks meer hebt. Dat is ook de reden waarom je bij ontbossing niks meer overhoudt: ach, die bomen kunnen ook nog wel weg. Het is een mentaliteit van argeloosheid en niet strategisch denken.”
Gronings gas
Ook bij het stoppen met Gronings gas heeft Nederland niet vooruitgedacht, vindt De Wijk. De politiek leek nauwelijks stil te staan bij de consequentie: de afhankelijkheid van Rusland.
“Er is te weinig vooruitgedacht. Moeten we meer inzetten op LNG? Moeten we meer fabrieken bouwen om geïmporteerd gas geschikt te maken? Moeten we de kleine gasvelden ontginnen? Nu door de crisis met Rusland begint men pas wakker te worden.”
Groningers uitkopen
Den Haag stond ook te weinig stil bij een scenario dat zich nu mogelijk ontvouwt: een grote gascrisis. De Wijk: “Natuurlijk is het goed om de Groningers te vrijwaarden. Maar er kunnen ook omstandigheden zijn dat je Groningers helemaal moet uitkopen omwille van de nationale veiligheid.”
De jarenlange bezuinigingen op defensie passen ook in dit plaatje, vindt De Wijk. Op dat moment is het populair, maar als het eenmaal nodig is – zoals nu – zit je met de gebakken peren. “Nederland denkt niet strategisch na. Voor elk van deze dingen kun je kiezen, maar dan moet je ook een alternatief bedenken. Dit niet, maar wat dan wel?”
Bron: RTL Nieuws
Bron foto: Ministerie van Defensie
Experts
Related Content
