De levering van moderne tanks aan Oekraïne is belangrijk, maar het zal nog een tijdje duren voor de impact daarvan ook op het terrein te zien zal zijn. Dat zegt Patrick Bolder, defensie-expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies. Duitsland zet allicht vandaag het licht op groen voor de levering van de tanks. Het zou ook zelf tanks naar Oekraïne sturen, net als de Verenigde Staten.
Het heeft even geduurd, maar de kogel lijkt dan toch door de kerk: Duitsland zou het licht op groen zetten voor de levering van moderne Leopard 2-tanks aan Oekraïne. Officieel is het nieuws nog niet, maar de toonaangevende Duitse media meldden het gisteravond op basis van “verschillende bronnen in regeringskringen”. Ook de Verenigde Staten zouden hun M1 Abrams-tanks naar Oekraïne zenden. In de loop van de dag wordt daarover in beide landen een verklaring verwacht.
Oekraïens president Volodimir Zelenski vroeg al een tijdje om de tanks, die volgens hem “broodnodig zijn”. Onder meer Polen kondigde aan dat het de moderne Leopard 2-tanks wilde leveren, maar het had daarvoor de goedkeuring van Duitsland nodig, waar de tanks gebouwd worden. Als Duitsland het licht op groen zet, zullen allicht nog Europese landen volgen. De tanks zijn nodig om de patstelling aan het front te doorbreken, zegt Patrick Bolder, defensie-expert bij het Haags Centrum voor Strategische studies.
Patstelling doorbreken
“We zien al maanden dat Oekraïne en Rusland met ongeveer dezelfde middelen tegenover elkaar staan”, verduidelijkt Bolder. “Dat gaat dan vooral over tanks van Sovjet-makelij, waar ze beiden over beschikken. En dat heeft geleid tot een soort van standstill, een patstelling zeg maar: het front staat volledig stil. De Oekraïners hebben dus nood aan iets nieuws om een doorbraak te forceren.”
“We zagen dat in september, toen opeens de HIMARS -de meervoudige raketwerpers van de Amerikanen- werden geleverd, ook door Duitsland. Daarmee konden de Oekraïners toen de provincies Charkov en Cherson voor het grootste deel bevrijden. Maar nu zien we al een tijdje opnieuw die patstelling, dus de Oekraïners hebben weer iets nieuw nodig, iets dat beter is.”
Want de Russen beginnen langzaam opnieuw terrein te winnen. “De Oekraïners vechten misschien wel beter en zijn meer gemotiveerd dan de Russen, maar Rusland heeft enorm veel mensen en middelen”, zegt Bolder. “De laatste weken zien we dat de Oekraïners langzaam weer teruggedrongen worden.”
“Geen gamechanger”
De nieuwe tanks zijn dan ook belangrijk voor de Oekraïners. De Duitse Leopard 2-tanks en de Amerikaanse M1 Abrams worden algemeen beschouwd als de beste en meest moderne tanks ter wereld. De stafchef van het Oekraïense leger zei vorig jaar al dat hij ruim 300 van die tanks nodig heeft voor een succesvol tegenoffensief. Volgens militaire analisten zijn er minstens een 80-tal nodig om een brigade te vormen die het verschil kan maken.
“Het lijkt erop dat Duitsland een stuk of 12 gaat leveren. Polen zou er 15 leveren. Finland heeft nog niet gereageerd, maar dat zal allicht gelijkaardig zijn. En vanochtend las ik dat ook Noorwegen er 8 zou leveren. Premier Rutte kondigde dan weer aan dat Nederland er misschien wel 18 wil leveren”, zegt Bolder. “Alles samen denk ik dat ze op zo’n 100 stuks zullen komen. Dus dat zijn er wel behoorlijk wat.”
Maar Zelenski vroeg niet alleen een grote, maar ook een snelle levering. En dat wordt moeilijk, waarschuwt Bolder. “De tanks zijn belangrijk, maar het is allemaal niet eenvoudig. Niet alleen zijn de tanks zelf er in eerste instantie nog niet, je moet ook zorgen voor de nodige opleiding en voor een aangepaste logistieke keten. Een gamechanger zal dit dus nog niet meteen zijn.”
Nood aan opleiding
Om te beginnen is er nood aan opleiding voor de Oekraïense troepen. “Voor die Duitse Leopard 2-tanks geldt dat je een bemanning hebt van vier personen, terwijl dat bij de oude Sovjet-tanks er maar drie zijn. Dus dat vraagt aangepaste training.”
“Daarnaast zijn de tanks zelf misschien wel in opslag, maar die moeten nog worden verzorgd en voorbereid. En je moet er ook een hele logistieke lijn bij opzetten. Als er iets kapot gaat, moet de bemanning dat zelf snel kunnen repareren.”
Bovendien is niet alleen de tank zelf van belang, maar ook de troepen daarrond. “Je moet ook zorgen dat de mensen eromheen, de infanteristen die de tank bescherming moeten bieden, dat die goed zijn opgeleid. Zij moeten in concert met de tank kunnen optreden. De Oekraïners kunnen dat wel, maar met die nieuwe systemen kost dat toch weer wat tijd.”
Voorjaarsoffensief
Hoelang zal dat allemaal duren? “Ik verwacht dat de Duitse Leopard 2-tanks er binnen anderhalve tot twee maanden wel zullen zijn”, denkt Bolder. “Maar dan ben je meteen al eind maart. En momenteel zit iedereen toch met argusogen te kijken naar het voorjaarsoffensief dat beide partijen hebben aangekondigd. Komen die tanks dan nog wel op tijd? Dat zal erom spannen.”
Voor de Amerikaanse tanks zal dat zeker niet het geval zijn. “De Amerikanen hebben het over acht maanden tot een jaar. Die tanks moeten voor een deel nog worden gebouwd of omgebouwd, begrijp ik. En ook die tanks vragen weer de nodige opleiding en eigen logistieke steun.”
“De vraag op dit moment is dus hoe snel de Oekraïners in staat zullen zijn om de tanks effectief in te zetten om de Russische opmars te stuiten”, zegt Bolder. “Enerzijds is het misschien niet slecht als het wat langer duurt voor de tanks er zijn, dan hebben ze meer tijd om het allemaal goed in te richten en er goed mee overweg te kunnen. Aan de andere kant zullen ze alle vuurkracht in het voorjaar goed kunnen gebruiken.”
Russische vergeldingen
Vanuit Moskou kwam er vanochtend nog geen reactie, maar de Russische ambassadeur in de Verenigde Staten noemde de aankondiging dat de Amerikanen tanks zouden leveren, gisteren wel al “een duidelijke provocatie”. Hooggeplaatste Russische functionarissen waarschuwden de voorbije dagen dat de levering van moderne tanks het risico op verdere escalatie zou vergroten.
“Ik verwacht in ieder geval dat Rusland als strafmaatregel binnenkort weer met een grootschalige luchtaanval zal komen op de Oekraïense energie-infrastructuur en Oekraïense bevolking”, zegt Bolder. “Rusland is hier natuurlijk niet blij mee. Ik vrees voor de Oekraïense bevolking dat ze opnieuw een barrage van drones en raketten over zich heen zullen krijgen.”
Bron: VRT NWS, 25 januari 2023
Experts
Related Content
