Hoeveel scriptschrijvers zullen er in Hollywood momenteel bezig zijn met de verfilming van het einde van Osama Bin Laden?
Wie was de koerier? Doorslaande gevangenen in Guantánamo Bay. Een onderschept telefoontje. De achtervolging die naar Abbottabad leidde. Geheime agenten die vanuit een huurhuis het complex in de gaten hielden. En een aanval die bijna mislukte toen de helikopter de laatste meters naar beneden stortte.
Het wordt een prachtig vervolg op ‘The Road to Guantánamo’, over de mensonterende wijze waarop Amerikanen enkele Britten van Pakistaanse komaf vanuit Afghanistan naar Cuba sleepten, ze martelden, en ze uiteindelijk wegens gebrek aan bewijs moesten vrijlaten.
Over die keiharde aanpak is de laatste weken in Amerika een discussie ontstaan. Zonder dat, zo is de redenering, zouden gevangen nooit zijn doorgeslagen en zou Bin Laden niet zijn gepakt. Het zijn bewijzen uit het ongerijmde die martelpraktijken kennelijk moeten rechtvaardigen.
Ik vraag me overigens af of die film over Bin Laden ingaat op de rol van Pakistan. Ik denk van niet. Toch is dit een van de grootste mysteries van de hele operatie. Alles draait om de rol van de ISI, de Pakistaanse geheime dienst. Die heeft, eufemistisch gezegd, niet zo’n goede naam.
Ik zou me nog kunnen voorstellen dat de ISI er niets van had geweten als Osama bin Laden ergens in de semi-autonome tribale gebieden langs de Afghaanse grens zou hebben geleefd. Bekend is dat eind 2001 taliban en Al-Kaida het gebied binnenkwamen nadat de Noordelijke Alliantie met Amerikaanse steun de taliban uit Kaboel had verdreven. De Pakistaanse autoriteiten hadden in die grensstreek weinig te vertellen.
De locatie van Bin Ladens huis is echter verdacht. Ik kan me nauwelijks voorstellen dat niemand ooit de vraag stelde wie daar woonde, zeker niet in een halve dictatuur als Pakistan, waar de geheime diensten een machtsfactor van belang zijn. Het is de eerste vraag die ik stel als ik dat soort complexen in dat soort landen in het oog krijg. Ik krijg altijd wel antwoord. Zelfs van de taxichauffeur.
Al heel lang circuleren er berichten dat de ISI nauwe relaties heeft met de Afghaanse taliban, Al-Kaida en andere terreurnetwerken. Die bewijzen worden steeds sterker. Al in 2007 noemden de Amerikanen de ISI als ondersteunend aan Al-Kaida. Uit uitgelekte rapporten blijkt dat gevangenen op Guantánamo Bay dat ook zo zien.
De ernstigste beschuldiging is dat de Pakistaanse geheime dienst bij de aanslagen in het Indiase Mumbai van november 2008 betrokken was. Daarbij kwamen 160 mensen om het leven. Die informatie komt van ene David Headley, een Amerikaans-Pakistaanse militant die volgens eigen zeggen voor de ISI werkte toen hij Mumbai voorbereidde.
Geen wonder dat in het Amerikaanse Congres de druk wordt opgevoerd om de jaarlijkse steun van anderhalf miljard dollar aan Pakistan te staken. Maar dat is niet zo handig, want dan verbiedt Pakistan de doorvoer van goederen voor de strijd in Afghanistan en is er geen enkel zicht meer op enige coöperatie bij de jacht op Al-Kaida’s tweede man Al Zawahiri en talibanleider Mullah Omar. Dus zal er wel een vaag compromis komen dat de Pakistaanse regering spaart. Dat is inderdaad niks voor een filmscript.
Trouw
Experts
Related Content
