De komende jaren wordt de Noordzee nog meer dan nu een energiecentrale. Er komen veel windmolenparken bij – en daarmee veel stroomkabels richting vasteland. Ook liggen er veel cruciale internetkabels in de Noordzee. Over al die kabels zijn groeiende zorgen, het ministerie van Defensie spreekt zelfs van een “reële en actuele dreiging”.
Nieuwsuur vroeg uitleg aan Frank Bekkers van HCSS: “De kabels zijn relatief onbeschermd, dus in beginsel kwetsbaar als iemand ze wil aanpakken.”
De Russen varen steeds vaker rond op de Noordzee, en het is onduidelijk wat ze precies doen. Een Britse topmilitair noemde het: “het nieuwe risico voor onze manier van leven is de kwetsbaarheid van de kabels op de zeebodem.” De Belgen hebben zelfs een minister van Justitie én Noordzee.
Bekkers: “Naast de echte oorlog die in Oekraïne woedt leven we in een schemergebied tussen oorlog en vrede. Er worden speldenprikken heen en weer uitgedeeld – cyber activiteiten, desinformatie campagnes – en dit soort dingen past daar ook in. Een van de problemen is dat wij niet een goed beeld hebben van wat er überhaupt op de Noordzee al dan niet gebeurt.”
Bekkers raadt de Nederlandse regering na uitgebreid onderzoek aan om in actie te komen tegen de Russische aanwezigheid op de Noordzee. Recente aanvallen in de Noordelijke IJszee bij Noorwegen, onderstrepen volgens hem de urgentie.
“Twee recente gebeurtenissen: in november vorig jaar zijn sensoren die daar lagen uitgeschakeld. Dat zijn sensoren die ook gebruikt worden om bijvoorbeeld Russische onderzeeboten te tracken. Een tweede voorbeeld is in januari dit jaar gebeurd. Toen is er een telecomkabel doorgeknipt die vanuit het Noorse vasteland naar het eiland Spitsbergen loopt, waar een grote satelliet basis van de Noren zit. Dat is echt sabotage. We weten niet wie het precies gedaan heeft, maar het zouden zomaar de Russen kunnen zijn.”
In een reactie zegt Tweede Kamerlid voor het CDA Derk Boswijk: “Die dreiging is wel reëel. We weten wel dat er schepen op de Noordzee zijn geweest die heel lang boven bepaalde kabels liggen zonder opgave van reden.”
Boswijk roept in een motie die gesteund wordt door alle regeringspartijen het kabinet op nu in actie te komen, en een strategie te ontwikkelen voor bescherming van de cruciale infrastructuur in de Noordzee.
“Door de oorlog in Oekraïne weten we dat het voor Rusland ook menens is. We kunnen het ons niet veroorloven om maar af te wachten zolang het goed gaat. We moeten daar echt proactief op gaan handelen, we moeten daar niet te lang mee wachten, omdat de belangen op de zeebodem in de toekomst nog veel groter gaan worden dan ze nu al zijn.”
Bekkers, een van de auteurs van het recente HCSS rapport “The High Value of the North Sea”, vervolgt: “Er moet echt iemand van bovenaf regie geven, dat proces stimuleren en soms, als dat nodig is, ook een forse duw geven.”
Een minister voor de Noordzee bijvoorbeeld?
Bekkers: “In het rapport spreken wij over een nationale autoriteit voor de Noordzee. Dat moet op hoog niveau, op ministerieel of staatssecretaris niveau, binnen de Rijksoverheid. Een autoriteit die ook rijks breed kan acteren en eventueel private partijen dingen kan opleggen en kan ondersteunen.”
Lees hier het rapport “The High Value of the North Sea” door Frank Bekkers, Joris Teer, Dorith Kool, Lucia van Geuns, Patrick Bolder, Irina Patrahau, Max Sarel en Jelle van der Weerd:
Bron: Nieuwsuur rapportage door Hans Kema en Roel van Niekerk, 5 juni 2022
