De trans-Atlantische relatie is de hoeksteen van ons buitenlands en veiligheidsbeleid. Dat willen politici in heel Europa ons doen geloven. Dit uitgangspunt is steeds meer theorie.
De Amerikaanse minister van defensie Robert Gates gaf begin vorig jaar een ongekend harde afscheidsrede in Brussel. Hij vroeg zich af of het Congres nog wel bereid is in de Navo en Europa te investeren als de Europeanen voortdurend in hun eigen defensie zouden blijven snijden. De minister verwachtte dat er een schok door het bondgenootschap zou gaan. Maar er gebeurde niets. Geen debat, nauwelijks berichtgeving.
De Amerikaanse defensieminister moest tot drie maal toe aan het Congres uitleggen hoe hij op de non-reactie van de bondgenoten ging reageren. Toen ik een paar weken geleden in Washington was, bleken ze nog boos.
Generaal Dempsey, de hoogste Amerikaanse militair en de rechterhand van president Obama, sprak in zorgelijke termen over Europa. Zou het oude continent in staat zijn om de politieke en financiële crisis te overleven? Zo niet, dan komt daardoor ook de veiligheid van Amerika in het geding. De reden? Amerika heeft Europa hard nodig als tegenwicht tegen de opkomst van Azië.
Dempsey ging ook in op de komende defensierichtlijn. Die zou, behalve een reductie van het budget, de concentratie van de Amerikaanse defensie-inspanningen in de Pacific eisen. Amerika kijkt nu naar het westen, niet langer naar het oosten.
Die beleidswijziging zat er al aan te komen. Minister van buitenlandse zaken Clinton sprak in een recent artikel in Foreign Policy over ‘America’s Pacific century’. Azië zou de nieuwe focus van haar beleid worden. Het woord Europa kwam niet één maal uit haar pen.
Sinds een week ligt er dan die nieuwe defensierichtlijn. Obama en Gates’ opvolger Panetta stellen daarin dat Europa nog steeds een belangrijke partner is, maar dat de Amerikaanse aanwezigheid zal worden aangepast aan de nieuwe realiteit. Kortom, de Amerikanen willen een rebalancing, een heroriëntatie. Want de opkomst van Azië is bepalend voor de toekomstige welvaart en veiligheid van de gehele westerse wereld. Als Europa zich bij de VS wil aansluiten dan is dat goed, maar Amerika gaat niet langer soebatten.
Ik ben ervan overtuigd dat het merendeel van de Europese burgers en politici ‘het zal wel’ denkt. Maar het is volstrekt logisch dat Amerika en Europa samen optrekken om hun welvaart, maatschappelijke en politieke stabiliteit die door die nieuwe wereldorde worden bedreigd, te beschermen.
De Europese bondgenoten verkeren echter in een diepe politieke crisis. Voorlopig zijn ze onmachtig om de euro en de Europese Unie te redden. Het uitblijven van elk debat over de gevolgen van het Europese verval in die nieuwe wereldorde is veelzeggend.
Op een dag ontwaakt Europa uit zijn lethargie en wordt de vraag gesteld hoe het toch allemaal zo heeft kunnen komen. Amerika en China bepalen dan zonder Europa de wereldorde. De banden met Amerika zijn zo zwak dat gezamenlijk kunnen optrekken met de Amerikanen onmogelijk is. Europese krijgsmachten zijn lege hulzen.
Grondstoffen en energie gaan vooral naar opkomende, machtig geworden economieën. Europa heeft dan zijn welvaart en veiligheid willens en wetens verkwanseld.
Trouw
Experts
Related Content
