Vorige week meldde het Amerikaanse tijdschrift The National Interest dat IS een personeelsprobleem zou hebben. Alleen al in Kobani kwamen ruim 1100 IS-strijders om het leven. Elders in Syrië en Irak moeten inmiddels duizenden strijders zijn gesneuveld. Dit hakt er flink in bij een geschat aantal hardcore strijders van maximaal 30.000. Worden die verliezen niet aangevuld, dan heeft het Kalifaat geen toekomst.
Buitenlandse rekruten lijken goed te werven. Dat geldt niet voor lokale rekruten. IS raakt aanhang kwijt omdat families worden gedwongen rekruten af te staan. Dit verklaart mogelijk ook het toenemende aantal deserties.
Bovendien heeft IS veel mensen nodig voor het runnen van de ‘staat’. Als dit zo doorgaat, raken de militaire krachtsverhouding uit balans en wordt IS uiteindelijk kwetsbaar.
Onthoofdingen
Maar er is meer aan de hand. De verheerlijking van het geweld lijkt zich tegen IS te gaan keren. De barbaarse wijze waarop met de yezidi’s, de christelijke minderheid in Irak, werd omgegaan was een belangrijke aanleiding voor de vorming van de anti-IS-coalitie. De talloze onthoofdingen van westerlingen maakte de coalitie alleen maar standvastiger.
De Jordaanse piloot die in een kooi levend verbrand werd, bleek vooraanstaand lid van een grote, machtige stam te zijn die de ruggengraat van de Jordaanse krijgsmacht is. Zijn moord verenigde het Jordaanse volk achter de strijd tegen IS. Een Jordaanse generaal hoorde ik vorige week zeggen dat IS niet door had wie ze hadden vermoord en zich had verkeken op de reactie die de moord in de Arabische wereld teweegbracht.
De moord op de Japanners zorgde niet voor een terugtrekkende beweging van de Japanse regering. Toen IS in het Libische Derna Koptische christenen vermoordden, reageerde de Egyptische president al-Sissi met luchtaanvallen. Opmerkelijk is dat een moslimleider de dood van christenen vergold. Ook riep de beeldenstorm in Mosul heftige reacties op. Het extreme geweld versterkt het afgrijzen en verenigt moslims en niet-moslims.
25.000 grondtroepen
Waarom gaat IS dan door met die provocerende verheerlijking van het geweld? Allereerst wil IS de aantrekkingskracht van de terreurbeweging voor rekruten vergroten. Ten aanzien van buitenlandse strijders lijkt dat dus redelijk te lukken. Dan is er het signaal van onaantastbaarheid. Dat laatste is vanuit IS geredeneerd gevaarlijk.
Van Osama bin Laden is bekend dat hij niet gerekend had op de keiharde Amerikaanse reactie op ’11 september’. Het zou mij niet verbazen als IS-leider al-Baghdadi die fout nu ook maakt. Inmiddels begint in de VS consensus te ontstaan dat de strijd om Mosul 25.000 Iraakse troepen eist, aangevuld met Amerikaanse grondtroepen. President Obama heeft al een verzoek bij het Congres voor dergelijke grondtroepen ingediend.
Als mijn redenering klopt, dan zou dat betekenen dat IS tekenen vertoont van ‘overstretch’: te weinig troepen om het huidige gebied te behouden en het Kalifaat sociaal-economisch draaiende te houden, maar voldoende om het nog even vol te houden. Ook de uitbreiding van de strijd naar Libië lijkt op schromelijke zelfoverschatting te duiden.
Verbazingwekkend is dit niet. Het is de klassieke fout van leiders die het zicht op de werkelijkheid verliezen. Of die nu al-Baghdadi, Hitler of Napoleon heten.
De column van Rob de Wijk verschijnt wekelijks in Trouw.
Experts
Related Content
