Fortuyn wees weliswaar elke vorm van bescherming af en de Commissie Feitenonderzoek Veiligheid en Beveiliging Pim Fortuyn (de Commissie Van Den Haak) constateerde dat de politicus buiten de bestaande regelingen viel, maar tevens was duidelijk dat de beschikbare informatie over zijn veiligheid, mogelijk wel aanwezig, maar versnipperd was.Dit inzicht leidde tot het nieuwe stelsel Bewaken en Beveiligen dat in 2003 werd opgericht. Het stelsel ontstond vanuit de gedachte dat een herhaling van incidenten als de moord op Fortuyn moest worden voorkomen omdat dit de democratie en de maatschappelijke veiligheid zou kunnen ontwrichten. De Eenheid Bewaking en Beveiliging van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid werd daarvoor verantwoordelijk.
Rob de Wijk verrichtte een korte studie naar de wijze waarop het stelsel zich sinds de moord op Fortuyn heeft ontwikkeld. Hij komt tot de conclusie dat de ontwikkeling ervan werd gedreven door incidenten. Behalve de moord op Pim Fortuyn waren ook de moord op Theo van Gogh, de aanslag op Koninginnedag 2009 en de ervaringen met de beveiliging van Ayaan Hirsi Ali en Rita Verdonk bepalend.
Inmiddels is rond het stelsel Bewaken en Beveiligen een zelfstandige, wetenschappelijk onderbouwde veiligheidsdiscipline ontstaan. De aanvankelijke focus op persoonsbeveiliging is nu ook verbreed naar objectbeveiliging. En van reactieve decentraal georganiseerde ad hoc beveiliging vond een ontwikkeling plaats naar meer proactieve beveiliging.
Individueel opererende bedreigers blijven voor grote hoofdbrekens zorgen. De kwestie Breivik is daarvan het meest recente voorbeeld. Deze bedreigers kunnen op een zolderkamertje radicaliseren, hebben geen strafblad en gedragen zich onopvallend. Dit betekent dat sociaal-psychologisch onderzoek en het maken van risico-inschattingen ten behoeve van personen, evenementen en objecten cruciaal is en blijft.
Het rapport Het stelsel Bewaken en Beveiligen na Pim Fortuyn is hier te downloaden
Photo credit: _martijn via Foter.com / CC BY-NC-SA
Experts
Related Content
