In drie artikelen legt HCSS Directuer van Politieke Zaken Han ten Broeke duidelijk uit wat er speelt tussen Israël en de Palestijnen.

1. ‘Allahoe akbar’ bij pro-Palestina demonstratie in Rotterdam: ‘Conflict slaat over naar andere landen’

Het conflict tussen Israël en de Palestijnen heeft ook geleid tot demonstraties in Nederland. In Rotterdam kwamen dinsdag honderden demonstranten naar een pro-Palestina en anti-Israël demonstratie op het Schouwburgplein.

Een groep jonge mannen scheidde zich van de mars en trok door de binnenstad. Ze schreeuwde ‘Allahoe akbar’ en bespuugden voorbijgangers. Tal van minderjarigen jongens voegden zich bij de groep.

Hoofdredacteur van het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW) Esther Voet vreest dat het conflict in Israël en Gaza wordt geïmporteerd, zegt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Je ziet altijd dat als er een conflict is in het Midden-Oosten dat overslaat naar andere landen. Dat zag je in Rotterdam. Er kan ook nooit normaal gedemonstreerd worden, het gaat altijd agressief. Dat is natuurlijk uitermate zorgelijk.”

Noodtoestand in Lod

Het geweld tussen Israëliërs en Palestijnen laaide de afgelopen dagen weer op. Er vielen zeker 35 doden in de Gazastrook, onder wie ook kinderen. Gewapende Palestijnen hebben sinds maandagmiddag vanuit de Gazastrook meer dan duizend raketten afgevuurd op Israël, zegt het Israëlische leger. Daarbij kwamen tot dusver vijf mensen om het leven.

Aan beide kanten van de grens moeten burgers schuilen voor de aanhoudende beschietingen. Het einde van het geweld lijkt nog niet in zicht te zijn. Het Israëlische leger maakte woensdag via Twitter bekend sleutelfiguren binnen de inlichtingentak van Hamas te hebben gedood. “Kennelijk waren onze inlichtingen beter”, luidde het commentaar.

Ondertussen heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu woensdag de noodtoestand uitgeroepen in de stad Lod, omdat onder de inwoners van Arabische afkomst “grootschalige rellen” zouden zijn uitgebroken. Volgens lokale media zijn er drie synagogen in brand gezet in de stad, die 15 kilometer ten zuidoosten van Tel Aviv ligt.

‘Er werden verschrikkelijke dingen gebruld’

Voet vreest dat de escalatie van het conflict niet bij de landgrenzen ophoudt. “We hebben in 2014 gezien dat het hier ook totaal uit de klauwen liep, tijdens de laatste echte grote confrontatie tussen Gaza en Israël. Er werden verschrikkelijke dingen gebruld op De Dam in Amsterdam en bij andere demonstraties. Er kwamen partijen echt gigantisch tegenover elkaar te staan.”

Volgens Voet wordt het Israëlisch-Palestijns conflict “continu geïmporteerd naar de Westerse wereld en dus ook naar Nederland”. “Ik vrees dat als deze escalatie aanhoudt, dat zeker ook consequenties zal hebben voor de partijen hier in Nederland”, aldus de hoofdredacteur van het NIW.

‘In Nederland soms harder gesproken dan ter plekke’

Het geweld tussen Israël en de Palestijnen is opgelaaid na het besluit van Israël om zestig Palestijnse gezinnen uit hun huizen in Oost-Jeruzalem te zetten. Deze mensen moeten plaats maken voor Joodse kolonisten. De Palestijnse protesten tegen dit besluit hebben geleid tot een groot conflict waarbij Israël en de Palestijnse militante beweging Hamas raketaanvallen uitwisselen.

“Het is een soort phantomconflict”, zegt directeur politieke zaken van denktank HCSS Han ten Broeke. “In de Tweede Kamer wordt soms harder gesproken over het conflict dan ter plekke. Dat lijkt misschien heel gek, maar in werkelijkheid is het zo Palestijnen en Israëliërs op veiligheidsgebied heel goed kunnen samenwerken, op momenten dat er niet dit soort forse ongeregeldheden plaatsvinden.” Dat is een realiteit die soms aan Nederland en Europa voorbij lijkt te gaan, zegt het voormalig Kamerlid.

“Ze weten daar heel goed dat ze uiteindelijk weer op dat kleine stukje grond samen moet leven”, legt Ten Broeke uit. “Dat gaat heel moeizaam en daar moeten ze een oplossing voor vinden.”

Jongeren schreeuwen ‘Allahoe akbar’ bij pro-Palestina demonstratie (wnl.tv)

2. Grondoffensief Israël in Gazastrook steeds dichterbij: ‘Israël wil niet praten’

Israël en Palestijnse milities hebben elkaar ook vannacht bestookt met raketten. Midden-Oosten correspondent van De Telegraaf Ralph Dekkers spreekt van oorlog. “We lagen net te slapen toen de tweede grote raketsalvo uit Gaza kwam. 130 raketten werden afgevuurd op Tel Aviv en omgeving.” Daarbij vielen twee doden.

Israëliërs moesten vluchten naar veilige locaties om te schuilen voor aanvallen. Tegelijkertijd voelden bewoners van Gaza hun huizen trillen en lichtte de lucht op van rondvliegende raketten en luchtafweergeschut. Scholen in Israël zijn gesloten en ziekenhuizen zijn in noodtoestand.

Dekkers werkt al tien jaar als correspondent in het gebied. Volgens hem is de situatie aan het escaleren. “In 2014 was hier een grote oorlog. Toen trok Israël de Gazastrook binnen.” Hij vreest nu hetzelfde scenario vanwege “de actie van Hamas de afgelopen dagen”. “Israël gaat niet morgen een grondoffensief beginnen, maar het wordt wel steeds waarschijnlijker als dit zich de komende uren en dagen zo voortzet”, zegt Dekkers in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

32 Palestijnen omgekomen

Bij de raketaanvallen van dinsdag tussen Israël en Gaza zijn 35 mensen overleden, onder wie 32 Palestijnen. De uitwisseling van raketten dinsdag is de zwaarste sinds 2014. De Palestijnse Hamas-beweging zei 200 raketten te hebben afgeschoten op Israël, als vergelding voor een luchtaanval van Israël op de Gazastrook waarbij een torenflat instortte.

Het geweld tussen Israël en de Palestijnen is sinds enkele dagen opgelaaid omdat de Israëliërs tientallen Palestijnen uit hun woningen in bezet Oost-Jeruzalem willen zetten om daar Joodse kolonisten te vestigen. De Palestijnen bestookten Israël al met honderden raketten. Israël op zijn beurt neemt Hamas-doelwitten in de dichtbevolkte Gazastrook onder vuur.

Veiligheidsraad komt bijeen

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zal woensdag bijeenkomen voor een spoedoverleg over het conflict tussen Israël en de Palestijnen in Gaza. De speciale coördinator van de VN voor het vredesproces in het Midden Oosten, Tor Wennesland, zegt dat wordt gevreesd voor een “totale oorlog”, waarvan de kosten groot zijn en moeten worden betaald door “gewone” mensen.

Volgens Dekkers kan de Veiligheidsraad echter weinig doen. “De dynamiek is nu op de grond”, zegt hij. “Egypte, het land dat normaal bemiddelt tussen Hamas en Israël, heeft geprobeerd dat weer te doen, maar Israël wil niet eens praten. Israël zegt: we zijn een operatie gestart en gaan Hamas, de Islamitische Jihad en andere terreurgroepen in de Gazastrook verzwakken.”

Het zorgt voor veel spanning bij burgers, zegt Dekkers. “De kans om in Tel Aviv geraakt te worden is uiterst klein. Maar veel mensen hier, waaronder ik, hebben kinderen. Luchtalarmen en rennen naar schuilkelders zorgt voor een hoop stress, zeker onder de jongsten.”

‘Israël kan raketten op Jeruzalem niet accepteren’

“Dit lijkt een herhaling te worden van de situatie in 2014, toen Israëlische troepen Gaza binnengingen om Hamas een zware klap toe te dienen”, zegt directeur politieke zaken van denktank HCSS Han ten Broeke. “Men accepteert niet dat er voortdurend raketten worden afgevuurd op bewoond gebied. Nu is het zelfs zover dat niet alleen de stad Tel Aviv wordt geraakt, maar er ook raketten op Jeruzalem worden afgevuurd. Dat kan Israël niet accepteren.

Grondoffensief Israël in Gazastrook steeds dichterbij: ‘Israël wil niet praten’ (wnl.tv)

3. Nog geen staakt-het-vuren tussen Israël en Palestijnen

Het Israëlische leger heeft vannacht opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd op meerdere plekken in Gaza-stad. Ook vanuit Gaza zijn raketten afgevuurd. “Er is een enorme escalatie geweest in twee weken tijd”, zegt directeur politieke zaken van HCSS, Han ten Broeke, in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

“Dit begon met huisuitzettingen in Oost-Jeruzalem. Het eindigt nu met Hamas, dat vanuit Gaza probeert de sympathie van de Palestijnen weer te winnen. Dat doen ze maar op één manier, door raketten af te vuren op Israël, op doelen die nog nooit zo ver zijn geweest.”

Israel heeft een afweersysteem, de Iron Dome, om raketten tegen te houden. “Meer raketten dan ooit hebben nu toch doel getroffen”, zegt Ten Broeke. “Israël reageert dan heel hard, en heeft ook het recht op zelfverdediging. Het internationaal recht geeft hen daarin de ruimte, mits ze dat proportioneel doen.”

Staakt-het-vuren

Het afgelopen weekend werd er een staakt-het-vuren verwacht, zegt Ten Broeke. “De VN-veiligheidsraad heeft daar ook op aangedrongen, maar zo ver zijn we nog niet. Ik denk wel dat het snel gaat gebeuren.”

Ondertussen leidt het conflict in de rest van de wereld tot demonstraties, ook in Nederland. “Het leeft in de hele wereld, in Europa zie je dat ook. Het leeft in het bijzonder bij moslims in Europa die zich solidair verklaren met het lot van het Palestijnse volk. Je ziet helaas gisteren in Amsterdam, maar ook in andere hoofdsteden, dat die demonstraties niet alleen gepaard gaan met kritiek op de Israëlische regering, maar zich ook richten op Joden. Daar moeten we erg alert en waakzaam op zijn. We zeggen altijd dat we de vinger moeten leggen bij antisemitisme. Laat ik dat dan bij deze doen. Veel van die demonstraties waren puur antisemitisch.”

Nog geen staakt-het-vuren tussen Israël en Palestijnen (wnl.tv)