Technici uit Rusland werken in opdracht van Europese bedrijven aan de infrastructuur in de Noordzee. De Russen brengen de bodem in kaart en hebben toegang tot gevoelige data over stroom- en datakabels en pijpleidingen. ‘Schokkend naïef,’ zegt HCSS defensie specialist Patrick Bolder, na aanleiding van het onderzoek door Follow the Money en De Tijd.
De bedrijven zelf zien geen enkel risico in het inhuren van Russische medewerkers voor dit soort werk. ‘Dat kon misschien tien jaar geleden, maar met de geopolitieke spanningen van de laatste jaren moet je echt voorzichtiger zijn,’ reageert Bolder.
Bolder was een van de auteurs en onderzoekers van het rapport “The High Value of the North Sea” uit 2021, waarin HCSS waarschuwde voor de gevaren van onze infrastructuur op zee.
Bolder stelt dat de Russische overheid gevoelige data gewoon kan loskrijgen van de freelance-technici. ‘De veiligheidsdiensten kunnen doen wat ze willen. Als die zeggen ‘je gaat dit nu leveren’, dan heb je als Rus geen keuze. De veiligheidsdiensten hebben zo’n beetje alle dwangmiddelen tot hun beschikking. Of ze staan bij je familie op de stoep. Of ze sturen je naar het front in Oekraïne als je niet meewerkt.’
Het grootste probleem volgens deskundigen: ondanks sterke aandacht voor hybride oorlogsvoering is er nog steeds geen zicht op alle kwetsbaarheden. En die zitten met name in de hele keten van ingehuurde bedrijven, leveranciers en freelancers die één onderdeel van een project verzorgen, zoals in dit geval het verzamelen van data.
Bolder: ‘Eigenlijk moet je dus de hele keten van voorbereiding, bouw en onderhoud van energie- en telecominfrastructuur in beeld hebben. Zien waar de zwakheden zitten.’
Dit is niet iets om aan bedrijven over te laten, zegt Bolder. Hun belangrijkste doel is geld verdienen. ‘Ik begrijp best dat ze met Russen willen werken. Die hebben veel ervaring, zijn goedkoop.’ Zolang bedrijven niet weten dat ze een mogelijk risico zijn, is er ook geen incentive om te investeren in beveiliging.
Lees het hele artikel door Birte Schohaus en Dimitri Tokmetzis bij Follow the Money (26 juli 2024).