De inval van Rusland in Oekraïne veroorzaakte een schokgolf door Europa. Snel werd het, onder meer door de uit de pan rijzende energieprijzen, iedereen duidelijk dat de wereldpolitiek grote consequenties heeft, ook voor onze eigen samenleving tot op het niveau van de individuele huishoudens. Tegelijk was die inval een manifestatie van een onderliggende trend die al veel langer speelt, namelijk een groeiende vijandigheid tussen de grootmachten. Een agressief Rusland heeft zich voorlopig buiten de Europese veiligheidsorde geplaatst.
Groeiende tegenstellingen zijn ook zichtbaar in de Indo-Pacific. Het is niet langer ondenkbaar dat de groeiende ‘koude’ confrontatie tussen de VS en China – met handelsbeperkingen over en weer – ook kan leiden tot een ‘hete’ confrontatie rond Taiwan. De strategische focus van de VS op de Indo-Pacific betekent dat Europa, als het er op aan komt, niet meer zeker kan zijn van Amerikaanse militaire steun in het Europese theater.
Tegelijk kunnen, ondanks alle competitie en confrontatie, ook de grootmachten er niet omheen dat diverse extreem belangrijke problemen – zoals de klimaatcrisis en het migratievraagstuk – alleen in multilateraal verband kunnen worden opgepakt. Europa is traditioneel een voorvechter van multilateralisme, maar wordt tegelijk meegesleept in opkomende conflicten.
In dit vierde Mars & Mercurius-symposium willen we ons bezinnen op de Europese veiligheid in de nieuwe wereldorde. De context wordt gevormd door de grote mondiale trends, hierboven kort geschetst; de focus ligt op de gevolgen voor en handelings¬perspectieven van Nederland. We kijken naar de rol van Duitsland dat zijn rol als Europa’s leidende macht ook op veiligheidsgebied moet gaan invullen – en het daar lastig mee heeft. Hoe kan Nederland, als goede partner van onze oosterburen ook op defensiegebied, hierbij helpen? Verder ligt er grote druk op Europa om zijn militair vermogen in rap tempo en in stevige omvang te versterken. De huidige Europese Defensie Technologische en Industriële Basis is kwantitatief en kwalitatief niet in staat dit uit te voeren. Wat moet er gebeuren, en wat is een constructieve en passende Nederlandse rol daarin?
We sluiten af met een discussie over de vraag hoe dit alles zich vertaalt in het militaire optreden van de Nederlandse krijgsmacht, met zijn taken in de collectieve en nationale veiligheid (hoofdtaken 1 en 3), alsmede in het waarborgen van de internationale rechtsorde (hoofdtaak 2).
- Date: November 30, 2022
- Locatie: Stroe
- Meer informatie: Symposium – Mars en Mercurius (mars-mercurius.nl)
