Als ik de Iraanse president Ahmadinejad zie, die hoopt vandaag te worden herkozen, dan moet ik onwillekeurig aan onze eigen Geert Wilders denken. In een confronterend debat op de Iraanse televisie zette de huidige president zijn tegenstander, ex-premier Mousavi bruut weg als een vertegenwoordiger van de linkse, pro-Westerse, corrupte, macht misbruikende, intellectuele elite, terwijl hijzelf opkomt voor de conservatieve waarden van de gewone man en de strijd aanbindt tegen gevaren van buiten: Israël en Amerika.
Deze retoriek en het gooi- en smijtwerk vorige week op de Iraanse televisie deed denken aan de debatten in de Tweede Kamer met Wilders in de hoofdrol. Eind mei presenteerde Wilders naast moslims en vertegenwoordigers van de linkse kerk, nieuwe categorieën van verwerpelijke Nederlanders: journalisten, rechters, subsidieslurpers en ambtenaren. Zij zijn volgens de PVV-voorman herkenbaar aan hun gladde praatjes en designerbrillen. Voor Pol Pot waren zulke kenmerken voldoende om hen naar de Cambodjaanse killing fields te sturen. Wilders is geen Pol Pot, maar als hij als premier niets meer met deze verderfelijke Nederlanders te maken wil hebben, wordt het niet alleen leeg in moskeeën, maar ook in redactielokalen, rechtbanken en ministeries.
De hamvraag is of Wilders zich als premier gaat gedragen als Ahmadinejad en evenals de Iraanse president door een tegenstander ooit krijgt toegeworpen: „U bent nog geen dictator, maar wel hard op weg er een te worden”. Ik denk van niet. Want een belangrijke overeenkomst tussen president Ahmadinejad en premier Wilders is dat zowel de herverkiezing van de Iraanse president als de benoeming van Wilders weinig zal veranderen. De echte macht ligt in Iran bij grootayatollah Khamenei. Tijdens de regering van de sjah zat hij meerdere malen in de gevangenis. Na de val van de sjah werd hij president om vervolgens in 1989, te worden verkozen tot hoogste leider van het land met onbeperkte macht over alle staatsinstellingen. Khamenei is een anti-Westerse conservatief die de president als bliksemafleider gebruikt. Akbar Ganji omscheef de grootayatollah onlangs in Foreign Affairs als een moderne sultan. Daarbij greep hij terug op Max Weber die in 1922 sultanisme omschreef als persoonlijke macht, gebaseerd op het militaire apparaat en een ambtenarij die onderdeel van zijn hofhouding is. Traditionele sultans, zoals de vroegere heersers van Turkije, ontslaan of bevorderen hun ondergeschikten naar goeddunken. Khamenei heeft zijn eigen leger (de Revolutionaire Garde) en kan via zijn Raad der Hoeders presidentskandidaten en parlementsleden maken en breken.
Een Nederlandse equivalent van Khamenei bestaat niet en onze premier is niet meer dan een voorzitter van gelijken. Dat maakt premier Wilders even weinig machtig als de Iraanse president.
Met Wilders als premier zal het dus wel loslopen, temeer omdat hij coalities moet vormen en dus water bij de wijn moet doen. Of hij moet aansturen op snel opeenvolgende verkiezingen om zo stap voor stap de absolute macht naar zich toe te trekken. Maar zo’n strategie ligt gezien de verdeeldheid van het Nederlandse electoraat niet voor de hand.
Ik ben tamelijk onverschillig over de uitkomsten van de Iraanse verkiezingen. De winst van Wilders tijdens de Europese verkiezingen is veelzeggend, maar betekent niet het einde van Nederland. Fitna bewees dat Nederlandse moslims zich van schofferingen weinig aantrekken. Het hele probleem van ’De Moslim’ is sinds die tijd vooral verengd tot agressieve ’kutmarokkanen’ die Allah niet kennen. En ons regeersysteem dat gekenmerkt wordt door coalitievorming, polderen en consensus zoeken en dat is uiteindelijk niet bepaald Wilders-vriendelijk.
Trouw
Experts
Related Content
