Eind vorig jaar waarschuwde een Trump-medewerker mij dat Nederland de Navo-top in juni beter kan afblazen als daar niet wordt besloten om drie procent van het bbp aan defensie te besteden. Het merendeel van de lidstaten zit nu op twee procent, maar achter de schermen schijnt te worden gewerkt aan een nieuw plan van drie procent.
Maar nu komt Trump met de eis dat het vier tot vijf procent moet zijn. Ik kan u garanderen dat dit door de meeste lidstaten niet wordt gepikt. De gevolgen voor de uitgaven aan zorg, onderwijs en sociale voorzieningen zullen te groot zijn. Onze verzorgingsstaat, die wij onder de beschermende paraplu van Amerika hebben opgebouwd, gaat dan naar de knoppen.
De Europese bondgenoten van Amerika zullen zich daarom hooguit tot ‘een beweging’ in de richting van drie procent willen verplichten. De belofte van twee procent stamt uit 2014 en is anno 2025 nog steeds niet volledig voltooid.
Trump zal daarom ongetwijfeld de eis stellen dat de Europese landen binnen zijn termijn het nieuwe doel zullen bereiken. Zo niet, dan komt hij vermoedelijk niet naar Nederland en zal hij de stekker uit de Navo trekken.
Chantage van bondgenoten
Het is duidelijk dat Trump niet terugdeinst voor machtspolitiek, beter gezegd chantage, ten opzichte van zijn belangrijkste bondgenoten. We worden nu geconfronteerd met het perverse effect van de bezuinigingen op defensie. Nu de veiligheidssituatie door de oorlog in Oekraïne dramatisch verslechterd is, is de afhankelijkheid van Amerika groter geworden. Dat bleek al onder Biden, die niet gehinderd door de EU met zijn Inflation Reduction Act, een economisch beleid inzette waarbij de belangen van Europa werden genegeerd.
Chantage speelt ook een rol in het op het eerste gezicht komische plan om Groenland bij Amerika in te willen lijven. Maar komisch is dit allerminst. Al tijdens zijn eerste termijn opperde Trump dit. De argumentatie die hij nu gebruikt doet sterk denken aan die van Poetin toen hij Oekraïne binnenviel. Volgens Trump is het onduidelijk of Denemarken ‘recht op Groenland’ heeft, is het bezit ervan omwille van de nationale veiligheid ‘een absolute noodzaak’ en daarom kan ‘militaire actie of economische druk’ niet worden uitgesloten. Wat Trump doet is verwerpelijk: hij bedreigt een bondgenoot en supporter van Amerika.
Poetin zal juichen om de chaos
Poetin zal juichen om de chaos die de aankomende president in de trans-Atlantische wereld schept, temeer omdat Trump, net als Poetin, Biden verantwoordelijk houdt voor de oorlog. Want Biden wilde dat Oekraïne Navo-lid zou worden.
Kennelijk was het uitspreken van die wens door Biden voldoende rechtvaardiging voor een oorlog. Als het zo simpel ligt, dan is een rechtvaardiging voor de bezetting van Groenland ook snel gevonden. In ieder geval vermorzelt Trump met zijn uitspraken de internationale rechtsorde, de trans-Atlantische relatie en op termijn de Navo.
Europese leiders reageren tot nu toe lauw. Onterecht. De reacties moeten nu al keihard zijn. Want Trump verstaat alleen de taal van macht. Groenland is niet te koop, we laten ons niet chanteren en we zullen ons op andere delen van de wereld oriënteren als dit zo doorgaat. En die drie procent aanvaarden we. Vooral om ons onafhankelijk van uw Amerika te maken.