Het afgelopen decennium is er nogal wat schade aangericht met ondoordachte maatregelen die hele sectoren treffen. Het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen gebeurde zonder oog voor alternatieven. Het gevolg is grotere afhankelijkheid van Rusland. De oplopende spanningen met dat land leiden nu tot prijsexplosies die ook veel agrarische bedrijven treffen. Sterker; als er tekorten zijn, zullen hele bedrijven van het gas worden afgesloten.
Het grote aantal versnipperde Natura 2000-gebieden leek sympathiek, maar leidt nu tot een onoplosbaar stikstofprobleem. De laatste episode in deze soap is de merkwaardige discussie over Schiphol dat zijn natuurvergunningen niet op orde heeft.
Omdat het geld tegen de plinten op klotst, wordt elk probleem met geld opgelost. Maar uitkopen en halveren van de veestapel kost veel en is niet duurzaam, want het tast het verdienvermogen van Nederland aan. De rekening krijg je gepresenteerd als het economisch minder gaat.
De uitdagingen waarvoor Nederland staat, eisen een visie waar je naar toe wilt. Is die er niet, dan krijg je nooit steun voor je beleid. Dat geldt zeker voor de agrarische sector. Welke visie steekt achter het regeerakkoord? Mijn korte antwoord is: geen idee.
De aangekondigde ‘gedifferentieerde aanpak’ kan van alles betekenen, ook al wordt die verpakt als ‘langjarig, voorspelbaar en coherent’. Kringlooplandbouw, versnelling van de doelstellingen in de Wet stikstofreductie en een gebiedsgerichte aanpak ‘van extensivering, omschakeling, innovatie, legalisering en verplaatsing’ zijn technieken en geen visie.
Wel ademt het stuk dat al te trieste maatregelen voorkomen moeten worden. Doelstellingen zoals de halvering van de veestapel ontbreken. Er komen stimuleringen om door middel van innovaties het roer om te gooien. Mooi.
Er komt een transitiefonds van 25 miljard euro voor een programma landelijk gebied.
Een ecologische autoriteit gaat daarvoor analyses maken ten behoeve van natuurherstel, klimaat en water. Ook moet die het toekomstperspectief voor de landbouw inzichtelijk maken. Kennelijk moet de visie dus van die ecologische autoriteit komen. Kortom, de sector blijft in onzekerheid, ook al is minder sprake van drang en lijkt gedwongen uitkoop van de baan. Want ‘we gaan op het boerenerf het gesprek aan om samen naar de mogelijkheden te zoeken’. Ben benieuwd wat dat oplevert.
