Waren we net af van de afhankelijkheid van het Russische gas door bijvoorbeeld meer LNG uit Qatar te halen, bedreigen de Houthi’s het transport ervan voor de Rode Zee. Want vanaf midden december voert deze rebellenbeweging met drones, raketten en enteringen aanvallen op schepen uit als protest tegen de Israëlische operaties tegen Hamas in de Gazastrook.
De aanvallen van de Jemenitische rebellenclub zijn illegaal. Ze worden uitgevoerd in internationale wateren en ondermijnen het aloude beginsel van Mare Liberum. Dat idee van het vrije gebruik van de zee schreef onze eigen Hugo Groot in 1609 voor het eerst op.
De economische gevolgen van deze aanvallen zijn groot, omdat ongeveer 8 procent van het mondiale transport van LNG en 12 procent van de olie door de Rode Zee gaat. Dit raakt vooral Europa hard.
Hoe hard, bleek vooral nadat de Amerikanen en de Britten de militaire infrastructuur van de Houthi’s hadden gebombardeerd. Juridisch is die aanval gerechtvaardigd omdat een beroep op ‘collectieve zelfverdediging’ kan worden gedaan.
Wel werd hier een afweging gemaakt tussen Mare Liberum en het risico op een regionale oorlog. Dit viel in het voordeel van Mare Liberum uit. Maar de angst op verdere escalatie was niet weg.
Intertanko, de club van tankereigenaren die gezamenlijk 70 procent van alle olie, gas en chemicaliën transporteren, riep na de bombardementen daarom zijn leden op om het gebied rond de Rode Zee maar even te mijden. Dit leidde er mede toe dat ruim een kwart minder vracht door de Rode Zee ging en de prijs voor containervervoer ruim verdubbelde. Grote bedrijven als Volvo, Tesla en Ikea namen maatregelen waaronder het tijdelijk stilleggen van de productie.
Dit zijn kortetermijnmaatregelen mits de Houthi’s door de bombardementen inbinden. Het is echter de vraag of ze dat doen. Want een deel van de wereld steunt hen direct of indirect.
Iran stuurt de rebellen aan. Rusland gedraagt zich hypocriet. Nadat de VN-Veiligheidsraad eerder het gedrag van de Houthi’s had veroordeeld, vroeg Rusland nu aan de raad om de ‘illegale’ bombardementen te veroordelen. En dat, terwijl Poetin zelf een illegale oorlog in Oekraïne is begonnen. China, dat Rusland en Iran steunt, hield zich afzijdig, ook al heeft dat land de vrije doorvaart door de Rode Zee en het Suezkanaal hard nodig voor zijn nieuwe Zijde Route; het Belt and Road Initiatief. Feitelijk zou China de acties van de Britten en de Amerikanen voluit moeten steunen.
Dat dit niet gebeurt is veelzeggend. Iran, Rusland en China trekken samen op in hun strijd tegen de Westerse dominantie. De Oekraïne-oorlog was daarvan het gevolg en de oorlog tussen Hamas en Israël wordt steeds meer in deze geopolitieke context getrokken.
In die strijd blijkt alles gepermitteerd, inclusief het opzij zetten van Mare Liberum en de impliciete of expliciete steun aan de Houthi’s die het westen in een nieuwe energiecrisis kunnen storten.
Experts
Related Content
