De dreigingen tegen Nederland worden steeds grimmiger, waarschuwt de AIVD, maar de politiek wordt bepaald door polarisatie en verdeeldheid. Hoe navigeren we de ‘grijze zone tussen oorlog en vrede’? Arend Jan Boekestijn en Rob de Wijk bespreken het onder leiding van Hugo Reitsma met CDA-Tweede Kamerlid Derk Boswijk.
Hoe meer Vladimir Poetin moet gissen naar de westerse reactie op zijn handelen, hoe minder hij zal durven ondernemen. Daarom moet de boodschap aan Rusland expliciet zijn dat je als Westen bereid bent heel ver te gaan, zegt CDA-Tweede Kamerlid Derk Boswijk in BNR’s Boekestijn en De Wijk. ‘Ik denk dat we echt moeten kijken hoe we Oekraïne veel beter kunnen beschermen met luchtverdediging.’
Wat betreft het aanvallen van een NAVO-land kun je niet expliciet genoeg zijn, meent Boswijk: tot hier en niet verder. Maar wat betreft Oekraïne is vaagheid misschien wel het sterkste wapen. ‘Als het gaat om steun aan Oekraïne moet je een slag om de arm houden en helemaal niets uitsluiten. Je hoort zeggen dat deze oorlog nooit was gebeurd als Donald Trump president was geweest. Ik denk dat er een kern van waarheid in zit: misschien vond Poetin de reactie van Trump wel zo ongewis dat hij zich koest had gehouden.’
Tussen de oren
Dat station is inmiddels allang gepasseerd, dus voor Boswijk is het absoluut niet wenselijk dat Donald Trump de nieuwe Amerikaanse president wordt. Met veel pijn en moeite is het miljarden-steunpakket door de Amerikaanse Senaat geloodst en Boswijk hoopt dat juist dát iets in gang zet tussen de oren van de mensen in Rusland. ‘Je weet het nooit. Ook de Russische Revolutie stortte in op het moment dat Rusland toch wat successen begon te halen, omdat de mensen op dat moment echt klaar waren met oorlog.’
Zeker op korte termijn zal Rusland noch Oekraïne erin slagen om de oorlog militair naar zijn hand te zetten. Uiteindelijk eindigt ook deze oorlog aan de onderhandelingstafel, is Boswijks overtuiging. En zolang Oekraïne van het Westen vraagt om hulp te bieden voor hun vrijheidsstrijd moeten we dat doen, om het land een zo sterk mogelijke uitgangspositie te bieden bij de vredesonderhandelingen. ‘Die gaan er ooit komen, al weten we niet wanneer. Ik vrees dat het nog wel heel lang kan duren, al weet je het nooit.’
Escalatie dichterbij
Het is goed om met het sturen van wapens aan Oekraïne keer op keer de afweging te maken in hoeverre dat de polarisatie versterkt en escalatie dichterbij brengt. ‘Dus toen we de eerste wapens gingen sturen was ik daar best wel terughoudend in. Tegelijkertijd heb ik ook gezien dat Rusland die afweging nooit maakt. Dat land haalt alles uit Noord-Korea, Iran en China en schiet alles kapot wat los en vast zit.’ In die zin is Boswijk enigszins opgeschoven: ‘Je moet ook kijken in hoeverre het kan escaleren als je Oekraïne bepaalde systemen níet levert.’
Het effect van afschrikking is lastig te duiden, erkent Boswijk. Maar het is duidelijk dat westerse leiders als NAVO-baas Jens Stoltenberg en de Amerikaanse president Joe Biden geen duidelijke rode lijn trekken richting Vladimir Poetin. ‘We zijn daar veel te laks en naïef in. Het is typerend dat de opmerking van de Franse president Emmanuel Macron over mogelijke boots on the ground in Oekraïne totaal niet met andere westerse wereldleiders was afgestemd. Dat vind ik zó frustrerend, je zou toch een soort Champions League-niveau verwachten.’
Bron: BNR Nieuwsradio, 27 april 2024 / 28 april 2024