De Waarde van Defensie

Zodra de overheidskosten de pan uit rijzen en er moet worden bezuinigd, lijkt besparen op defensie een automatisme te zijn geworden. Defensie voert een ongelijke strijd voor schaars overheidsgeld, omdat de kosten van Defensie wel heel zichtbaar zijn, maar de baten blijkbaar niet. Deze baten zijn inderdaad niet altijd eenvoudig in concrete getallen uit te drukken. Ze worden vaak buiten de landsgrenzen gerealiseerd en lijken ver van ons bed. Maar misschien wel bovenal: de waarde van defensie is een optelsom van veel verschillende deelopbrengsten.

Enig overzicht is nodig om de veelzijdige bijdragen van de krijgsmacht op waarde te kunnen schatten. Dit overzicht ontbreekt veelal. Om meer balans in het debat te brengen, zijn in deze notitie de baten van defensie op een rij gezet en toegelicht. De baten zijn soms abstract, zoals vrijheid, soms concreet, zoals verminderde piraterij, en in harde euro’s uit te drukken, zoals de effecten op de werkgelegenheid in Nederland. Meer dan we beseffen creëert en waarborgt defensie waarde. Dat is de kern van dit rapport.

De discussie over Defensie beperkt zich in het publieke debat vaak tot het wel of niet aanschaffen van een nieuw wapensysteem of tot operaties die wel of niet succesvol zouden zijn. In het debat wordt Defensie vaak met ‘one liners’ weggezet, zoals ‘we hebben genoeg gedaan’ en dooddoeners als ‘we moeten geen Amerika willen spelen’. Daarbij wordt voorbij gegaan aan het feit dat Nederland een kleine krijgsmacht heeft die al twintig jaar lang door bezuinigingen wordt getroffen. Te vaak wordt Defensie als kostenpost gezien. Dat is het niet. De krijgsmacht heeft ontegenzeggelijk waarde die veelal in harde euro’s is uit te drukken.