Over precies een jaar gaan de Amerikanen naar de stembus voor de presidentsverkiezingen. Opnieuw lijkt het te gaan tussen Joe Biden en Donald Trump. Als laatstgenoemde aan de macht komt, is de kans groot dat de steun aan Oekraïne stop en dat Europa meer op zichzelf aangewezen zal zijn. Hoe moet Europa zich daarop voorbereiden?
In BNR De Strateeg legt jurist en Amerika-expert Kenneth Manusama uit hoe Donald Trump het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden gijzelt, nog voor een eventuele herverkiezing. ‘Donald Trump heeft de hele hele Republikeinse Partij in het Huis in zijn greep. De gematigde Republikeinen durven over bepaalde onderwerpen hun mond ook niet open te doen, omdat zij ook verkozen willen worden.’
Manusama doelt daarbij niet alleen op onvoorwaardelijke steun voor Israël, die binnen de Republikeinse partij onbetwist is, maar ook op zaken als de begrotingsonderhandelingen en de oorlog in Oekraïne, waarin de voormalig president nog altijd een behoorlijke vinger in de pap heeft.
Met name over de steun aan Oekraïne en daarmee aan Europa in bredere zin, beginnen in de Amerikaanse politiek scheurtjes te ontstaan, ziet ook strategisch analist Paul van Hooft van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). ‘Je hebt natuurlijk het nationalistisch populisme à la Trump, maar het is niet alleen Trump die zegt: laat het ze in Europa zelf uitzoeken. Dat kun je je enigszins voorstellen als je in het midden van Amerika woont.’
Geen prioriteit meer
Volgens Van Hooft moet Europa voorbereid zijn op verminderde steun vanuit de VS. Daarvoor moet volgens hem een aantal dingen gebeuren. ‘Je moet eerst afstappen van het idee dat alles om Europa draait. Sinds ’45 zijn we niet meer de belangrijkste grootmacht, sinds de val van de muur niet meer het strijdtoneel van de wereld, en sinds 2000 zijn we niet meer de eerste prioriteit van Amerikaans buitenlandbeleid.’
‘Wij moeten naar de wereld toe’, vervolgt Van Hooft. ‘Of het nou gaat om onze toegang tot grondstoffen of technologiebeleid, je moet zelf partnerschappen smeden. En je moet zorgen dat je niet ongelooflijk grote zwakheden hebt, ook op veiligheidsgebied. Je kan best een Europese pilaar van de NAVO hebben, maar je hebt een plan B nodig.’
Bron: BNR Nieuwsradio, 5 november 2023
Over deze podcast
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
Host: Paul van Liempt
Redactie: Michaël Roele