HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Column Rob de Wijk: De val van Assad kan uitdraaien op een grote vernedering voor Poetin

December 13, 2024

Terwijl Syriërs overal ter wereld feestvierden laaide de eeuwenoude strijd tussen de grootmachten om het strategisch gelegen land weer op. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan wil een noordelijke bufferzone om zo de Koerden uit het grensgebied te houden. Het directe gevolg van de val van Bashar al-Assad was dat door Turkije gesteunde milities slaags raakten met de door de VS gesteunde Koerden. Inmiddels heeft de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin met zijn Turkse collega gebeld om de zaak niet te laten escaleren. Logisch, want beide landen zijn Navo-bondgenoten.

In centraal Syrië bombardeerden de Amerikanen stellingen van Islamitische Staat (IS). Joe Biden wil niet dat de terreurbeweging gebruikmaakt van de chaos en invloed terugwint.

Staakt-het-vuren

In het zuiden rukte Israël op in de verboden disengagement zone tussen Syrië en de door Israël bezette Golanhoogten. Bovendien vernietigde Israël oorlogsschepen en andere doelen van de Syrische krijgsmacht. Want Israël twijfelt over de bedoelingen van de nieuwe leiders in Damascus. Maar de VN protesteerden omdat de militaire acties een vreedzame machtsoverdracht zouden kunnen frustreren.

Ondanks de chaos is het wel mogelijk een voorlopig lijstje van verliezers en winnaars op te stellen. Iran, dat de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober 2023 toejuichte, verliest met Assad zijn bondgenoot. Israël bombardeerde Iran meerdere malen en rekende af met de belangrijkste pro-Iraanse, Libanese strijdgroep Hezbollah, die via Syrië werd bevoorraad.

Dit raakte ook Hamas in Gaza dat nu open zou staan voor een staakt-het-vuren. Inmiddels stelt Irans anti-Israëlische As van Verzet weinig meer voor. Alleen in Irak en Jemen zitten nog ongeschonden pro-Iraanse milities, maar die vormen voor Israël nauwelijks een bedreiging.

Positie van Amerika versterkt

De andere grote verliezer is Rusland. Al sinds de Sovjet-Unie is Syrië een bondgenoot. Een pro-Russisch Syrië was in de regio altijd een tegenwicht voor Amerika. Vladimir Poetin probeert nu Hayat Tahrir al-Sham (HTS) te paaien, de nieuwe machthebbers in Syrië, maar tot vorige week bombardeerde hij nog hun stellingen. Ik kan me daarom nauwelijks voorstellen dat HTS Poetin ter wille zal zijn. Daardoor kan Poetin zijn bases in Syrië kwijtraken, waaronder de marinebasis Tartus. Rusland brengt nu al troepen en schepen in veiligheid.

Als HTS Poetin niet ter wille is, dan verliest hij zijn militaire positie in de Middellandse Zee. Deze is cruciaal voor de uitvoering van zijn megalomane idee van een ‘rechtvaardige’ wereldorde waarin de positie van Amerika is verzwakt.

Als HTS bovendien, bijvoorbeeld in ruil voor Amerikaanse en Europese steun, een gaspijpleiding tussen Qatar en Turkije toestaat is de vernedering compleet. Want die pijpleiding raakt de Russische gasexporten hard. Onder Assad kon die pijpleiding nog worden tegengehouden.

Mits Syrië niet wegzinkt in chaos en een tweede Libië wordt, en Biden het in zijn nadagen als president handig speelt, wordt de positie van Amerika versterkt. Het afgelopen weekeinde was er al overleg met de top van HTS. Het zou mij niet verbazen als Biden snel besluit hen van de terroristenlijst te halen. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken hintte daar al op. Een goede relatie met de nieuwe machthebbers is een vernedering voor Poetin en drijft de Russen Syrië uit. Poetins gedroomde nieuwe wereldorde krijgt daarmee een megaklap die tot in Oekraïne zal doordenderen.

Rob de Wijk, Trouw, 12 december 2024

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Rob de Wijk

Related News

Related Content

Column Rob de Wijk: Rusland, Israël en Iran hebben ego’s maar geen strategie
Column Rob de Wijk: Het conflict in het Midden-Oosten kan leiden tot Amerikaans machtsverval
Column Rob de Wijk: In Israël en Gaza gaat persoonlijk belang boven vrede

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Irina Patrahau | Parliamentary expert testimony: Economic security risks to Dutch and European competitiveness Link to: Irina Patrahau | Parliamentary expert testimony: Economic security risks to Dutch and European competitiveness Irina Patrahau | Parliamentary expert testimony: Economic security risks to... Link to: HCSS Vacature: Management & PR Assistent Link to: HCSS Vacature: Management & PR Assistent HCSS Vacature: Management & PR Assistent
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!