HCSS
  • Home
  • Research
    • Research
      • All Publications
    • Trending Topics
      • China in a Changing World Order
      • Climate & Security
      • Cyber Policy and Resilience
      • Energy & Raw Materials
      • Europe in the Indo-Pacific Hub
      • Hybrid Threats
      • Initiative on the Future of Transatlantic Relations
      • RuBase: Knowledge base on Russia
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Strategic Stability: Deterrence and Arms Control
    • All Research Topics
      • Defence and International Security
      • Global Power Shifts
      • Governance and International Organization
      • National Security Strategy
      • Technology & Innovation
      • Strategic Monitor
      • Cyber Policy and Resilience
      • The Climate Security Nexus
      • Critical Materials, Minerals and Metals
      • Natural Resources and Food Security
      • Sustainability and the Energy Transition
      • Terrorism Piracy & Crime
      • International Trade and Competition
    • Special Projects
      • Crowds & Machines
      • Energy Storage in Transition
      • Influencing Human Behaviour
      • The Future of European Strategy
      • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • IMCCS
      • Robotic and Autonomous Systems
      • The New Space Era
      • Water, Peace & Security (WPS)
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Events
    • HCSS Digest
    • Podcasts
  • HCSS Datalab
    • Climate Security Risk Monitor
    • Cyber Arms Watch
    • Dutch Foreign Relations Index
  • Services
    • Strategic Capability gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School
    • The Socio-Political Instability Survey
    • HCSS Boardroom
  • About Us
    • Experts
    • Contact
    • Subscribe to our Newsletter
    • Press & Media Inquiries
    • Jobs & Internships
    • Partners & Clients
    • Global Futures Foundation
  • Search
  • Menu Menu

News

Column: Poetins nieuwe ‘Concept voor het Buitenlandbeleid’ klinkt als een verkapte oorlogsverklaring

April 7, 2023
Column Trouw Rob de Wijk

Onze buitenlandpolitiek is ‘vredelievend, transparant, voorspelbaar, consistent, pragmatisch en gebaseerd op de universele normen van het internationale recht, het verlangen naar wederzijdse internationale samenwerking en het gezamenlijk oplossen van internationale problemen’. Met ‘normen’ wordt overigens bedoeld: niet-inmenging in elkaars binnenlandse aangelegenheden, respect voor mensenrechten en zelfbeschikking.

Klinkt als het nieuwe buitenlandbeleid van Nederland? Als minister Wopke Hoekstra dergelijke volzinnen had laten optekenen, zou iedereen dit normaal vinden. Zij komen echter uit het zojuist verschenen ‘Concept voor het Buitenlandbeleid’ van Rusland.

Je vraagt je af waarom Poetin het aandurft dergelijk proza op papier te zetten. De illegale oorlog in Oekraïne woedt immers nog in alle hevigheid. Toen ik deze vraag in mijn dagelijkse podcast met Arend Jan Boekestijn opwierp en kritisch beantwoordde, volgde op Twitter de gebruikelijke scheldkanonnade. Ik zou anti-Russische propaganda verspreiden, door de Navo en de Amerikanen worden betaald en doof zijn voor andere visies. Het regende adhesiebetuigingen voor Poetin. Russische trollen en een dubieus gezelschap van meelopers en nuttige idioten bleken bewust of onbewust onderdeel van de Russische propagandamachine te zijn geworden.

Mij bleek al eerder dat de verdraaiing van de werkelijkheid ook in Nederland aanhangers kent. Ontelbare malen hoorde ik dat ook wij verantwoordelijk zijn voor deze oorlog omdat de Navo werd uitgebreid terwijl Rusland beloofd was dat niet te doen. Als je zegt dat er nooit zo’n overeenkomst is getekend, wordt dat niet geloofd. En dat dit geen reden is om Oekraïne binnen te vallen, ook al zou die toezegging zijn gedaan, wordt weggewuifd.

Onder druk van Russische propaganda is deze stelling geëvolueerd tot een ‘feit’ waarmee de westerse agressie wordt aangetoond. Aan zijn buitenlandbeleid voegt Poetin nu een nieuw element toe: het Westen, dat door een steeds machtiger Rusland wordt uitgedaagd, vecht om behoud van zijn positie. In het concept valt te lezen dat Europa en Amerika al jaren bezig zijn met een ‘hybride oorlog’ waartegen Rusland zich wel moet verzetten.

Dit past binnen de verandering van Poetins retoriek in het afgelopen jaar. Eerder benadrukte hij dat Oekraïne geen recht heeft op zelfstandigheid. Nu verkoopt hij de oorlog als antwoord op een existentiële dreiging van ‘Amerika en zijn satellieten’ tegen Rusland.

Precies daarom mag het belang van Poetins nieuwe concept niet worden onderschat. Hij beschuldigt Europa van een ‘agressieve politiek’ tegen de soevereiniteit van Rusland. Die politiek is volgens hem gericht op het ondermijnen van de stabiliteit en het behalen van economische voordelen. Daarom moeten niet alleen de soevereiniteit, de territoriale integriteit en de Russische morele waarden worden beschermd, maar ‘condities worden gecreëerd’ voor het beëindigen van die anti-Russische houding.

Dit klinkt als een verkapte oorlogsverklaring. Die oorlog wordt overigens al op het internet gevoerd en is gericht op het ondermijnen van de stabiliteit van de Europese Unie en de Navo.

De grote vraag is of dit een opmaat is voor militaire acties tegen Europa zelf. Poetins nieuwe concept sluit dat niet uit en is de logische consequentie van zijn verwrongen idee dat ‘Amerika en zijn satellieten’ de aanval al hebben ingezet.

Rob de Wijk, Trouw, 6 april 2023

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

  • Share on Facebook
  • Share on Twitter
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Rob de Wijk

Related News

Related Content

  1. Column Trouw Rob de Wijk Column: Er staat ons een lange oorlog in Oekraïne te wachten
  2. Column Trouw Rob de Wijk Column: Europa in een spagaat tussen vergroenen en potentaten als Xi
  3. Column Trouw Rob de Wijk Column: Nederland zou niet zwichten voor powerplay van de VS. Veel succes, dacht ik

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Terms & Conditions (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    College Boer met Rob de Wijk: ‘Landbouw is cruciaal voor Europa als w...Frederik Mertens over gelekte steunplannen Oekraïne: ’Bedoeld om chaos te...
    Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!