HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Voorpublicatie: Klimaatgeneraal Tom Middendorp

February 10, 2022

Hoe klimaatverandering de wereld onveiliger maakt.

In 2016 hield toenmalig Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp een toespraak in het Vredespaleis, waarin hij waarschuwde voor de gevolgen van klimaatverandering. Na afloop werden zijn woorden al snel opgepakt door de media. ‘Middendorp zegt dat klimaatverandering de wereldvrede bedreigt’, schreef de NOS op haar website. De toon was gezet, ‘de klimaatgeneraal’ was geboren. Dankzij zijn jarenlange ervaring weet Middendorp precies hoe het leger te werk gaat. Het viel hem op dat er heel weinig aandacht was voor het klimaat, en hoe schadelijk dat is voor ons voortbestaan. Met zijn blik op de toekomst gericht laat Middendorp in Klimaatgeneraal zien dat klimaatverandering en onze veiligheid sterk met elkaar zijn verbonden. Lees hieronder alvast een voorproefje.

Maandag 5 december 2016. Op mijn telefoonscherm popt een mailtje op van mijn woordvoerder met een twitterbericht van de NOS. ‘Generaal Middendorp stelt dat klimaatverandering wereldvrede bedreigt,’ lees ik. Kort daarvoor spreek ik tijdens het Planetary Security Initiative in het Vredespaleis. Hoewel mijn uitspraken op de door het ministerie van Buitenlandse Zaken georganiseerde klimaatconferentie wat genuanceerder liggen dan in dit twitterbericht, is de toon hiermee gezet. Zo retweeten verschillende wethouders, raadsleden en Tweede Kamerleden deze aan mij toegeschreven uitspraak. ‘Hoort u het eens van een ander,’ reageert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout. Cabaretier Claudia de Breij lijkt ook enthousiast te zijn en deelt mijn tweet. Een ander schrijft weer: ‘Hoe kan Middendorp zoiets doms zeggen. Het klimaat verandert altijd, daar doen we niets aan, dus altijd oorlog?’ Sommige activisten reageren verontwaardigd dat ik geen veiligheidsissue moet maken van hun thema. Een boze meneer stuurt de nieuwstweet door naar Jeanine Hennis-Plasschaert, de toenmalige minister van Defensie, met de tekst: ‘Misschien kan klimaat-propagandist Middendorp bij het KNMI aan de slag om daar aan “wereldvrede” te werken.’

De commotie verrast me. Klimaatverandering leidt op zichzelf misschien niet direct tot conflicten, maar in combinatie met andere factoren kan het daar wel op uitdraaien. Het kan bestaande spanningen vergroten of conflicten verder aanjagen. Dat inzicht krijg ik tijdens mijn tweede uitzending naar Afghanistan in 2009, wanneer duidelijk wordt dat we de taliban weliswaar (tijdelijk) kunnen verslaan, maar de grondoorzaken van het conflict niet kunnen oplossen. Dat inzicht rijpt als ik werkzaam ben – van eind 2009 tot begin 2012 – als Directeur Operaties. In die hoedanigheid ben ik verantwoordelijk voor meer dan twintig Nederlandse militaire operaties wereldwijd en voor de inzet van duizenden Nederlandse militairen. Mannen en vrouwen die hun bijzondere en soms bijzonder gevaarlijke werk doen onder ook nog eens vaak zware klimatologische omstandigheden. In gebieden die nadrukkelijk te maken hebben met de gevolgen van klimaatverandering. Door dat inzicht in de samenhang van al die actoren en factoren word ik me in de jaren die volgen meer en meer bewust van het feit dat klimatologische omstandigheden, en meer nog de veranderingen daarvan, bepalend zijn voor conflicten. En daarmee in potentie ook grote invloed hebben op de veiligheid van ons hier in Nederland.

Ik ben niet de eerste legergeneraal die waarschuwt voor de gevolgen van klimaatverandering. Als president Barack Obama in 2009 de Nobelprijs voor de Vrede krijgt uitgereikt, signaleert hij dat klimaatverandering voor ‘tientallen jaren meer conflicten zal aanwakkeren’. Hij neemt die analyse niet over van enkele milieuorganisaties, maar van een groep Amerikaanse generaals en admiraals. Onder hen is ook de gepensioneerde admiraal David Titley. Jaren later, in november 2016, spreekt Titley presidentskandidaat Donald Trump rechtstreeks aan in een column in The Washington Examiner: ‘Net zoals elke goede ondernemer of CEO een risico voor zijn of haar bedrijf niet bewust negeert, kan een president de risico’s van klimaatverandering niet negeren. Ze zijn echt, ze gebeuren nu en ze hebben invloed op alle mannen en vrouwen die vandaag dienen in onze strijdkrachten. Evenals op onze miljoenen veteranen thuis.

Benieuwd?

Bekijk Klimaatgeneraal in de Bookshop.

Bron: klimaatweb.nl

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Tom Middendorp

Related News

Related Content

Tom Middendorp in Trouw: De oorlog lijkt te kenteren in het voordeel van Oekraïne. ‘De Russen lopen tegen hun grenzen aan’
Oud-CDS Middendorp: ‘Steeds groter beroep op Defensie door klimaatverandering’
Tom Middendorp

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Climate change and weaponisation of natural resources Link to: Climate change and weaponisation of natural resources Climate change and weaponisation of natural resources Link to: Opinie: Oekraïne en het verdrag dat niemand las Link to: Opinie: Oekraïne en het verdrag dat niemand las Opinie: Oekraïne en het verdrag dat niemand las
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!