Defensie staat voor zijn grootste naoorlogse uitbreiding. Wat de NAVO betreft moet Nederland 16 tot 19 miljard extra in defensie steken, bovenop de 22 miljard die het nu al doet. Die nieuwe norm van 5 procent is goed volgens staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman, maar alleen daarmee schrik je Poetin niet af. ‘Poetin wordt niet bang van percentages en budgetten’.
Defensie heeft ook veel meer locaties nodig om uit te breiden. Maar dat brengt veel uitdagingen met zich mee. Niet alle coalitiepartijen staan te springen. En waar moet dat geld allemaal aan uit gegeven worden, en lukt dat wel zo snel?
Al die dilemma’s bespreekt Paul van Liempt in deze speciale aflevering van De Strateeg met Gijs Tuinman.
Bron: BNR Nieuwsradio, De Strateeg, 1 juni 2025
Staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman heeft er alle vertrouwen in dat Nederland akkoord gaat met een nieuwe NAVO-norm van 5 procent van het bbp. Dat zegt hij in de BNR-podcast De Strateeg. Op de NAVO-top in Den Haag over drie weken moeten de lidstaten het eens worden over de nieuwe norm, die bepaalt dat 3,5 procent van het bbp besteed moet worden aan militaire doelen en 0,5 procent aan gerelateerde logistieke zaken.
Hoewel coalitiegenoten PVV en BBB kanttekeningen plaatsen bij het vijfprocentdoel, maakt Tuinman zelf zich vooralsnog weinig zorgen. ‘Beide partijen hebben geen principiële bezwaren bij die 3,5 tot 5 procent. Wél vinden ze, begreep ik ook van BBB-Kamerlid Henk Vermeer, dat die reservering gepaard moet gaan met de grootse investeringsagenda van Nederland; met alleen spullen voor de krijgsmacht kom je er niet, zegt Vermeer, en daar kan ik me op zich wel in vinden.’
Bij die 5 procent plaatst Tuinman zelf overigens ook nog wel een kanttekening. Het is immers maar de vraag of je de Russische president Vladimir Poetin daarmee voldoende afschrikt. ‘Die wordt niet bang van percentages en budgetten, dus uiteindelijk moet je daadwerkelijk leveren: tanks moeten kunnen rijden, vliegtuigen moeten vliegen en schepen moeten varen.’
Animo voor werken bij Defensie groot genoeg
De uitbreiding van defensie gaat ongetwijfeld hier en daar tot overlast leiden. Toch ziet Tuinman voldoende draagvlak voor een basis op Lelystad Airport, onteigeningen en laagvliegroutes. Hoewel het vinden van voldoende personeel volgens Tuinman een uitdaging blijft, is de invoering van een actieve dienstplicht niet nodig. ‘De animo in de samenleving om bij ons te komen werken is groot genoeg. Er is ook brede steun voor het stationeren van F-35’s, waarbij het eigenlijk gaat om jachtvliegtuigcapaciteit.’
Anders dan voorheen moeten ‘de mannen en vrouwen die in onze helikopters vliegen’ met de huidige dreiging van raketten volgens Tuinman ook laag kunnen vliegen om enige kans van slagen te hebben. ‘Dus moet je meer trainen, en afwisseling hebben in je trainingsgebieden. Door in zoveel mogelijk gebieden laag te vliegen, beperk je de druk en de last voor de mensen, omdat je dat dan kunt spreiden.’ De grote uitdaging blijft volgens Tuinman om voldoende personeel én draagvlak in de samenleving te vinden. Maar over beide is hij positief gestemd.
Bron: De Strateeg, BNR Nieuwsradio, 1 juni 2025
Over deze podcast
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
Host: Paul van Liempt
Redactie: Michaël Roele
Experts
Related Content
