Webinar | Internationale normen over kritieke grondstoffen

/in , , /by

Op vrijdag 5 april zal HCSS strategisch analist Irina Patrahau spreken over “De strategische inzet van normen in China, de EU en Nederland” tijdens het NEN webinar Internationale normen over kritieke grondstoffen: doet u mee?

Kritieke grondstoffen zijn essentieel voor digitalisering, energietransitie en toepassingen in luchtvaart en defensie. Controle over hun ontginning en verwerking is van groot economisch, strategisch en geopolitiek belang. Nederland en de EU hebben zich gecommitteerd aan het verminderen van deze afhankelijkheid van derde-landen door middel van actief beleid, zoals de Europese Critical Raw Material Act (CRMA) en de Nederlandse grondstoffenstrategie. Normalisatie, het proces waarbij belanghebbende partijen samen afspraken maken en deze vastleggen in normen, speelt hierbij een belangrijke rol.

Met de recente oprichting van de nationale normcommissie Kritieke grondstoffen kan Nederland bijdragen aan en invloed uitoefenen op de Europese (CEN) en mondiale (ISO) normontwikkelingen. De normcommissie is een centrale plek waar relevante nationale belangen en expertises samen komen en gezamenlijk de strategische lijnen en acties worden bepaald. Relevante onderwerpen zijn test- en analysemethoden van metalen en materialen, recycling, traceerbaarheid en duurzaamheid.

Het NEN webinar biedt een unieke gelegenheid om bij te dragen aan de discussie over normen voor kritieke grondstoffen en hoe Nederland hierin een leidende rol kan spelen. U bent van harte welkom om bij het webinar aan te sluiten!

Datum en tijd: vrijdag 5 april 2024 van 11.00 tot 12.30.

REGISTREREN

Bent u wel geïnteresseerd in het webinar, maar kunt u deze niet bijwonen? Meldt u zich dan toch aan en maak gebruik van de keuze achteraf de bijbehorende documentatie te ontvangen.

Amrish Ritoe | EenVandaag: Diepzeemijnbouw mogelijk cruciaal in energietransitie

/0 Comments/in , , /by

Ze groeien op 4.500 meter diepte en worden de ‘truffels van de oceaan’ genoemd: mangaanknollen. Mijnbouwbedrijven willen de knollen naar boven halen voor de productie van accu’s voor elektrische auto’s. Maar natuurbeschermers zijn daar fel op tegen. De Internationale Zeebodemautoriteit (ISA) besloot vorig jaar een besluit over diepzeemijnbouw uit te stellen. Ze proberen de regelgeving voor diepzeemijnbouw klaar te hebben in 2025.

Of er na 2025 met diepzeemijnbouw mag worden begonnen, is nog niet bekend. Maar al wordt het dan niet toegestaan, strategisch adviseur grondstoffen Jeff Amrish Ritoe van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) is ervan overtuigd dat het uiteindelijk gaat gebeuren, zegt hij bij EenVandaag. “Het is niet of, maar wanneer we starten met diepzeemijnbouw.”

“De mijnbouw op land is te schadelijk en we zien dat de concentraties op land afnemen. De kwaliteit van ertsen neemt af, wat betekent dat je veel meer en grotere kraters moet maken. En de milieu-impact is al heel groot: in Indonesië zien we dat regenwouden omgekapt worden, orang oetans worden gedood en dorpen worden verplaatst. Dus mijnbouw op land heeft een hele grote impact op mens en milieu.”

“Ook zijn we door deze vorm van mijnbouw erg afhankelijk van China. Alle grondstoffen die opgegraven worden gaan naar China om chemisch te worden verwerkt.” Diepzeemijnbouw heeft de potentie om onze afhankelijkheid van China te verkleinen, vertelt Ritoe. “Want mangaanknollen bevatten hoge concentraties metaal. Diepzeemijnbouw klinkt dus als een schonere, effectievere manier om de metalen te produceren die nodig zijn voor de energietransitie, laten we dat verder onderzoeken.”

Bron: EenVandaag, 11 maart 2024

Jesse Kommandeur joins HCSS as Strategic Analyst

/0 Comments/in , , /by

HCSS is pleased to announce that Jesse Kommandeur has joined us as Strategic Analyst!

At HCSS he will leverage his multidisciplinary expertise in Business Administration and Data Science to bridge the gap between quantitative and qualitative research. His role supports HCSS’s research agenda, focusing on the interplay between technology, society, and policy.

Jesse holds two BSc degrees in Business Administration and Information Sciences, alongside an MSc in Data Science (cum laude) from the University of Amsterdam. For his bachelor thesis, he explored the socio-technical and socio-economical dynamics of drug trafficking in the Port of Rotterdam, developing multi-agent system models to analyze current challenges and propose future solutions. Additionally, he has worked on end-to-end research projects with a data-driven approach for stakeholders such as the Port of Rotterdam and the Police Academy.

Before joining HCSS, Jesse worked at the University of Amsterdam for over 3 years where he lectured 300+ students at the Institute of Informatics and guided 30+ research projects, many of which were focused on trends in digital societies and the threads of emerging technologies.

Pieter-Jan Vandoren joins HCSS as Strategic Analyst

/0 Comments/in , , /by

HCSS is pleased to announce that Pieter-Jan Vandoren has joined us as Strategic Analyst!

Prior to joining HCSS, Pieter-Jan was an intern at the Centre for Security, Diplomacy and Strategy in Brussels, working on the concept of European strategic autonomy in times of great power competition between the US and China.

Pieter-Jan holds a BSc degree in Business Economics from Hasselt University, Belgium. He obtained MSc’s in International Business and Finance (both cum laude) from the Catholic University of Leuven, Belgium. After graduating Pieter-Jan worked for two years as a consultant at EY Brussels, before following his interest in security studies to the Brussels School Of Governance, where he obtained an MA in Global Security and Strategy (summa cum laude).

His policy brief on European Critical Infrastructure won the 2023 TEPSA Student Contest.

De Strateeg | Frederik Mertens: ‘We steunen nog altijd volledig op de Amerikaanse nucleaire garanties’

/0 Comments/in , , , , /by

Rusland is wereldwijd nog altijd de grootste kernmacht, met bijna zesduizend kernkoppen, gevolgd door de Verenigde Staten met zo’n 5.200. China volgt op ruime afstand met 410 kernkoppen. Dat is overigens nog altijd genoeg om de hele wereld te vernietigen, zegt Han Bouwmeester, brigadegeneraal en hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie, in BNR’s De Strateeg.

Overigens hadden de Verenigde Staten en Rusland op het hoogtepunt van de Koude Oorlog gezamenlijk de beschikking over meer dan 50.000 actieve kernkoppen, zegt Frederik Mertens, Strategisch analist van HCSS. In die zin gaan we dus eigenlijk ‘al een heel eind de juiste kant uit’. We lijken de komende decennia vast te zitten aan de huidige stevige machtsblokken en dat is niet per se goed nieuws ‘Niemand is op zoek naar een armageddon, zeker niet. Maar er is nog genoeg om eindeloos veel schade aan te richten.’

Twee jaar geleden al waarschuwde secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres dat de mensheid vandaag de dag slechts ‘één misverstand, één misrekening’ verwijderd is van totale nucleaire vernietiging. En nu ook de Russische president Vladimir Poetin nogmaals heeft gedreigd met een kernoorlog, lijkt sprake van een serieus gevaar. De machtspolitiek lijkt helemaal terug van weggeweest, zegt brigadegeneraal Han Bouwmeester.

Neoliberale wereldorde

Met het einde van de Koude Oorlog, nu ruim dertig jaar geleden, leek er ruimte te ontstaan voor een neoliberale wereldorde, waarin grote organisaties als de VN in staat zouden zijn om dreigende geopolitieke conflicten in de kiem te smoren, zegt Bouwmeester. Bovendien ontstonden er steeds meer onderlinge economische banden. ‘Dus we gingen ervan uit dat landen er geen behoefte meer aan hadden om conflicten met elkaar te krijgen, omdat die je economisch ook hele erg sterk raken.’

Dat is een repeterend fenomeen, zegt Bouwmeester. ‘Daar geloven we dan weer heel sterk in, maar dertig jaar later blijken links en rechts in de wereld toch allerlei machthebbertjes te zijn opgestaan, die daar niet meer in geloven. Dan krijg je toch veel meer realpolitik daarnaast. Dan gaat machtspolitiek een rol spelen en landen gaan dan kijken of ze daarin andere landen mee kunnen krijgen.’

Steunen op Amerikaanse garantie

Daarbij komt een groeiend nucleair gevaar om de hoek kijken, zegt Mertens. Want naast Rusland, China en de VS is er nog de global South en Europa, met name het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. ‘Ik denk dat we blij mogen zijn dat het VK en Frankrijk in Europa liggen. We steunen nog altijd eerst en vooral op de Amerikaanse garantie. Die is ook voor de VS zelf cruciaal en de meeste specialisten in de VS realiseren zich dat maar al te goed.’

Toenemende twijfel is nog de grootste bedreiging voor de mondiale nucleaire stabiliteit, zegt Mertens. ‘In Zuid-Korea laaide de discussie op of het zich niet nucleair moest bewapenen. En zelfs Japan, tot nu toe het enige slachtoffer van nucleaire wapens, begint deze discussie te voeren. De VS weet heel goed dat Japan morgen een nucleair wapen kan hebben, als het dat wil – en als de VS geen garantie meer geeft. Dat is niet heel complex voor een geavanceerde economie.’

Bron: BNR Nieuwsradio, 10 maart 2024

Hoe groot is het nucleaire gevaar nu echt? Wat kan Europa doen om haar positie als machtsblok te versterken? En zijn wij ons in Nederland bewust van het grote nucleaire gevaar?

Dat hoor je in deze aflevering van De Strateeg van:

  • Frederik Mertens, Strategisch analist van HCSS
  • Han Bouwmeester, brigadegeneraal en hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie

Bron: BNR Nieuwsradio, 10 maart 2024

Over deze podcast

De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.

Host: Paul van Liempt

Redactie: Michaël Roele

De Strateeg: Zijn we een misrekening verwijderd van totale nucleaire vernietiging?

/0 Comments/in , , , , /by

Twee jaar geleden al gaf de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres deze waarschuwing af: ‘De mensheid is vandaag de dag slechts een misverstand; een misrekening verwijderd van totale nucleaire vernietiging’. Anno 2024 lijkt deze uitspraak steeds waarschijnlijker. Vorige week dreigde de Russische President Poetin in zijn jaarlijkse speech voor een kernoorlog. Maar ook Europa staat op scherp. met honderden Amerikaanse, Britse en Franse kernwapens gericht op Rusland.

Hoe groot is het nucleaire gevaar nu echt? Wat kan Europa doen om haar positie als machtsblok te versterken? En zijn wij ons in Nederland bewust van het grote nucleaire gevaar?

Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van:

  • Frederik Mertens, Strategisch analist van HCSS
  • Han Bouwmeester, brigadegeneraal en hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie

Bron: BNR Nieuwsradio, 10 maart 2024

Over deze podcast

De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.

Host: Paul van Liempt

Redactie: Michaël Roele

Interview Rob de Wijk | Voedselproductie als wapen in een veranderende wereldorde

/0 Comments/in , , , , /by

RESPECTvee | In deze aflevering gaat Helma Lodders, voorzitter van Vee&Logistiek Nederland, het gesprek aan met Rob de Wijk, hoogleraar Internationale betrekkingen aan Universiteit van Leiden en Founder Den Haag Centrum voor Strategische Studies. De Wijk heeft een uitgesproken mening over de inzet van de Nederlandse voedselproductie als geopolitiek wapen, de export van levend vee naar derde landen en de regeldruk in Nederland en Europa.

Bron: RESPECTvee, 7 maart 2024

Minder regeldrift

“De Europese- en Nederlandse regelgeving moet flexibeler. Met de focus op een vierkante millimeter stukje land naast een bos red je de wereld niet op het gebied van voedselvoorziening. Brancheorganisaties krijgen steeds meer belangstelling voor de brede discussie en dat is hartstikke goed. Regelgeving lossen de problemen niet op. Ook richting politiek moet je aantonen wat de toegevoegde waarde is van jouw sector in het mondiale voedselsysteem. Kom met een breder verhaal waarin de consequenties worden belicht om tot een ander debat te komen”.

Export noodzakelijk

“Het vervoeren van hoogwaardig vee over de wereld is een absolute noodzakelijkheid om hongersnood te voorkomen. Ethisch gezien moet je deze dieren goed behandelen, daarover bestaat geen discussie”.

Voedsel als geopolitiek wapen

“China heeft impact op de wereld. We zijn in grote mate afhankelijk van China voor grondstoffen, maar het land is zelf niet in staat om compleet zelfvoorzienend te worden. Maar 9% van de grond is geschikt voor landbouw en dat areaal wordt elk jaar minder. Daarom zijn ze voor voedsel afhankelijk van het buitenland. De normen voor voedselveiligheid zijn in de Europese Unie hoger. Deze voedselvoorziening en – veiligheid kun je als Europa en Nederland strategisch inzetten als wapen voor geopolitieke onderwerpen en handelsakkoorden”.

Column Rob de Wijk: Kan de Navo ons nog verdedigen?

/0 Comments/in , , /by

De grootste oefening sinds de Koude Oorlog is sinds begin dit jaar aan de gang: Steadfast Defender. Want na decennia staat de verdediging van het Navo-gebied weer centraal in Europa. Hoe effectief het bondgenootschap zich kan verdedigen is de vraag. Het ontbreekt aan alles: van wapens tot munitie. De ervaring met het verplaatsen en vechten met grote eenheden van marine, land- en luchtmacht die onder meer vanuit de VS worden aangevoerd, is goeddeels verdwenen.

Tijdens de Koude Oorlog was de hele infrastructuur hierop voorbereid. Bruggen waren ingericht voor zwaar transport, de spoorwegen hadden voldoende wagons en het was duidelijk waar die eenheden moesten vechten. Nu moeten nieuwe afspraken met particuliere vervoerders worden gemaakt. Waar eenheden worden ingezet en hoe, is afhankelijk van defensieplannen die deels nog in ontwikkeling zijn.

Tijdens de Koude Oorlog was de regio langs de oostgrens verdeeld in ‘vakken’ die werden toegewezen aan de landen die daar de verdediging moesten organiseren. Nu is de situatie anders. De Baltische Staten, Poetins belangrijkste doelwit, liggen geïsoleerd van de rest van Europa. Over land zijn ze bereikbaar via de smalle Suwalki-corridor tussen de Russische exclave Kaliningrad en de Russische vazalstaat Belarus. Nu Finland en binnenkort ook Zweden lid van het bondgenootschap zijn, kan de versterking van de Baltische Staten ook via deze landen over zee plaatsvinden.

Grote ommezwaai

In de buurt van de poolcirkel wordt onder meer rekening gehouden met de Russische marine die vanuit het Kola-schiereiland de aanvoerroutes uit de VS kan bedreigen. Ook het zuiden van Europa, zoals Roemenië, wordt versterkt.

De uitdagingen voor de topcommandanten zijn enorm, hoorde ik Navo-opperbevelhebber Cavoli deze week in Polen zeggen. Het belangrijkste signaal dat uitgaat van de oefening, is volgens hem van politieke aard. Poetin moet het niet in zijn hoofd halen een aanval op een van de Navo-landen uit te voeren.

Precies om die reden kwam de Europese Unie deze week met haar strategie voor de defensie-industrie. De grote ommezwaai is dat de EU zich nu bemoeit met spullen die voor de defensie van Europa nodig zijn. Die moeten zo veel mogelijk hier worden gefabriceerd. Zeker na de mega-overwinning van presidentskandidaat Trump deze week tijdens Super Tuesday, is het logisch dat Europa meer aan zichzelf denkt. Maar dit komt wel rijkelijk laat.

Bedwantsen in Parijs

Bovendien gaat het allang niet meer alleen over grote legers die tegenover elkaar staan. Hybride oorlogvoering is nu al in volle gang. Je hoeft alleen maar op X te kijken om te zien dat de hoeveelheid nepnieuws en propaganda ongehoord is en haar effect op de meelopers van Poetin niet mist. Het doel is verdeeldheid in Europa door onrust te zaaien. Daarbij worden zelfs bedwantsen ingezet. Want nu blijkt dat de hysterie daarover in Parijs door Rusland werd aangewakkerd.

Daarnaast wordt rekening gehouden met sabotageacties, bijvoorbeeld van onze windmolens op zee en communicatiekabels die bijvoorbeeld over de zeebodem van Europa naar Amerika lopen. De Noordzee, dus Nederland, is dan het belangrijkste doelwit. Steadfast Defender maakt duidelijk dat we aan een einde van een tijdperk zijn gekomen. De Koude Oorlog duurde ruwweg dertig jaar. Het post-Koude Oorlog tijdperk ook.

Nu volgt een nieuwe periode van confrontatie. Niemand die er blij mee is.

Rob de Wijk, Trouw, 7 maart 2024

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

Terugkijken | Heeft de liberale democratie een toekomst?

/0 Comments/in , , , , /by

Heeft de liberale democratie een toekomst? Sinds de oorlog in Oekraïne lijken de kaarten op het wereldtoneel opnieuw geschud. Rusland trekt zich niets aan van het internationaal recht, China zoekt de grenzen op in de Zuid-Chinese zee, en de Turkse president Erdogan eist een steeds prominentere rol op. De boodschap is duidelijk: de westerse dominantie is niet meer vanzelfsprekend. Ondertussen is de VS steeds meer in zichzelf gekeerd en lukt het Europa maar niet om een vuist te maken.

Wat betekent dit voor de toekomst van de liberale democratie in de wereld? Hoe kijken de grote spelers naar de huidige internationale afspraken over mensenrechten en handel? En welke rol kan Europa spelen in de nieuwe wereldorde?

Historicus prof. Beatrice de Graaf (UU) en HCSS strategisch analist Laura Jasper spraken over deze onderwerpen op 6 maart in Utrecht in een volle zaal voor de Studium Generale serie “Democratie in een wankele wereldorde,” georganiseerd in samenwerking met de faculteiten Sociale Wetenschappen, Bètawetenschappen en Geesteswetenschappen (UU).

Meer info.

Strategische Vragen | De Strateeg: Gaan we hogere investeringen in defensie volhouden?

/0 Comments/in , , , /by

Europa investeert meer in defensie sinds de oorlog in Oekraïne. In Duitsland ligt deze ‘Zeitenwende’ het gevoeligst. Kunnen we deze investeringen volhouden? En wat doet dit met de positie van Europa?

Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van:

– Ton van Loon, voormalig luitenant-generaal en verbonden aan een Duitse denktank en HCSS.

– René Cuperus, Duitsland-expert bij Instituut Clingendael

Bron: BNR Nieuwsradio, 3 maart 2024

Over deze podcast

De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.

Host: Paul van Liempt

Redactie: Michaël Roele